Orson Welles

İki yaşında okumaya , yedi yaşında Ravel ve Stravinsky çalmaya,on yaşında ise Shakespeare oynamaya başladığı söylenen tam bir “harika çocuktu” Welles … Tüm bu nitelikleri ona çağın en güçlü sanatı sinemanın kapılarını açacak , RKO şirketiyle anlaşma yapacaktı .

26 yaşında sinema sanatını derinden etkileyen bir başyapıt yaratan sanatçı , sonraları birkaç önemli filmine karşın , gerçekleştiremediği çeşitli projeleriyle ülkeden ülkeye dolaşan çağdaş bir sinema gezginine dönüştü .

Welles’in ilk filmi olan “Yurttaş Kane”de yaptığı , sinemanın o zamana dek geliştirdiği tüm anlatım olanaklarını , kamera hareketlerini , özel mercek kullanımlarını , ışıklandırma yöntemlerini , açı kullanımı ve çerçevelemeleri iyice özümlenmiş bir tavırla filminde yeniden kullanmaktı . “Yurttaş Kane” , sinema tarihinin belki gerçekten de en ünlü ve en iyi filmi … Welles , gerçek bir sinema dahisinin , zamanın ilerisinde olan bir sanatçının yazgısını yaşamış, yığınlara pek sevimli gelmeyen , içerdiği yeniliklerle seyirciyi de ,yapımcıyı da şaşkına çeviren filmleriyle sistemin içinde kendine yer bulamamış ve ilk fırsatta dışlanmıştır .

1962’ de Fransa’da yönettiği Kafka uyarlaması “Dava” , Kafka kötümserliğinin ve karamsarlığının sinemadaki en iyi ( tek iyi ) yansımasıdır .

Welles , sinemayı değiştiren , ona yeni yollar açan bir sinema dehası , bir büyük ve benzersiz sanatçıdır . “Yurttaş Kane”in , “Dava”nın , “Şangaylı Kadın” veya “Bitmeyen Balayı”nın her yeni izlenmesi , bize bu gerçeği ve sinemanın ne denli güçlü ve olanaklı bir sanat olduğunu anımsatacak , giderek öğretecektir .

Yönetmen Koltuğuna Oturduğu Filmler

1993: It's All True

1992: Don Quixote

1984: The Spirit of Charles Lindbergh

1978: Filming 'Othello'

1975: Vérités et mensonges / F for Fake

1972: The Other Side of the Wind

1971: London

1970: The Deep

1969: The Southern Star

1968: The Immortal Story

1968: Vienna

1965: Campanadas a medianoche / Chimes at Midnight

1963: Le Procès / The Trial / Dava

1962: No Exit / Sinners Go to Hell

1961: David e Golia / David and Goliath

1958: Touch of Evil

1955: Mr. Arkadin

1952: The Tragedy of Othello: The Moor of Venice

1949: Black Magic

1948: Macbeth

1948: The Lady from Shanghai / Şangaylı Kadın

1946: Stranger

1942: Journey Into Fear

1942: The Magnificent Ambersons / Muhteşem Ambersonlar

1941: Citizen Kane / Yurttaş Kane

1938: Too Much Johnson

1934: Hearts of Age

Film Afişleri

http://img247.imageshack.us/img247/4092/citizenkanesj3.jpg

http://img177.imageshack.us/img177/5061/mrarkadinkz3.jpg

http://img247.imageshack.us/img247/1813/othellovv9.jpg

http://img177.imageshack.us/img177/5408/thetrialun9.jpg

--------------------

http://img247.imageshack.us/img247/228/touchofwd9.jpg

Sanatcinin Yorumcu Kimligini de unutmamak gerekiyor, En bilinen sarkilarindan biri I know What is it to be young. adli sarkidir,

tesekkurler Orson Welles'in en sevdigim parcasidir bu sarki. Bende Inglizce Sozlerini ekleyim..

when we are young age has no meaning

i never gave it a second thought

until one day along came this old man

and this is what he said to me

yes this is what he said to me

i know what it is to be young

but you, you don’t know what it is to be old

someday you’ll be saying the same thing

time takes away so the story is told

i have so many questions

for the wise man i met

couldn’t find all the answers

no one has theirs as yet

there’ll be days to remember

full of laughter and tears

after summer comes winter

so go the years

so my friend let’s make music together

i’ll play the old while you sing me the new

in time when your young days are over

http://www.futuristika.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/orson2.jpg

30 Ekim 1938 tarihinde, Orson Welles http://www.futuristika.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/orson_welles_1_x.jpgve Mercury Theatre tiyatro grubu, HG Wells’den uyarlama The war of the worlds http://www.futuristika.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/img_5272.jpgisimli tiyatro oyunu radyoda oynarlar. Oyun o kadar başarılıdır ki, tanıtım konuşmasını kaçıran binlerce kişi gerçekten bir uzaylı istilasına uğradıklarını düşünüp sokaklara fırlar.

Medyanın gücünün en muhteşem örneğidir. Neredeyse bir saat süren yayının başlangıcı, bir Mars istilasını haber veren haber bülteni gibidir. Yapılan (çok da resmi olmayan) araştırmalara göre yayını takip eden 6 milyon kişiden 1.7 milyonu inanmış, 1.2 milyonu da paniğe kapılmıştır.

Yayın sonrasında, dönemin gazetelerinin olayı abarttığı açıklamaları yapılmış olsa da, yıllar sonra Japonların ABD üssü Pearl Harbor’a yaptıkları saldırı yine bir radyo haberiyle duyurulduğunda, birçok insan Orson Welles’i hatırlayıp haberi ciddiye almamıştır.

30 ekim 1938 akşamı, radyolarında müzik dinleyen insanlar “Yayınımızı bir son dakika haberi nedeniyle kesiyoruz” uyarısıyla bir meteorun düştüğü ve garip yaratıkların şehirleri istila etmeyi başladığı haberinin ardından eline silahını alıp Marslılara karşı kendini korumaya çalışanlardan,http://www.futuristika.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/bk2pub2.jpg Marslı elinde öleceğine kendini zehirlemeye karar verenlere kadar, kitlelerin ne kadar kolay manipüle edildiklerine dair, 70 yıl geçmesine rağmen hala mükemmel bir örnektir

Orson Welles & Mercury Theatre on air - The war of the worlds 27 MB

--------------------

kaynak : futuristika