Koku Hassasiyeti (Hiperozmi)

Hiperozmi

Hiperozmi, aşırı koku hassasiyet, kokulara aşırı duyarlılık yada koku sanrısı olarak ortaya çıkabilen, dolaşım, endokrin, solunum sistemi hastalıklarına bağlı olabilen bir bozukluktur. Yaygın olmasa da koku kaybı (anosmi) da hiperozmiyle birlikte seyredebilen bir semptomdur, ancak koku hassasiyeti ve mide bulantısı semptomları daha sık görülmektedir.

Hiperozmisi olan kişiler, belirli kokulardan dolayı şiddetli rahatsızlık ve hatta hastalık yaşayabilirler. Sentetik kokular, parfümler ve temizlik ürünleri gibi kimyasal kokulara maruz kalmak, hafif ila şiddetli derecede rahatsızlığı tetikleyebilir. Bazı şampuanların kokusu bile bu insanlara ağır gelebilir.

Hiperozmi, koku hassasiyeti ve mide bulantısı semptomlarının yanı sıra anksiyete ve hatta depresyona bile neden olabilir. Şiddetli kokulara ve buharlara maruz kalmak da hiperozmiyi tetikleyebilir, ancak tetikleyici faktörler kişiden kişiye değişiklik gösterir.

Nedenleri

Koku hassasiyeti ve mide bulantısı gibi semptomlara neden olabilen hiperozmi, birden fazla koşulla ilişkilidir ve çeşitli semptomları tetikleyebilir. Hiperozmi ile ilişkili bazı durumlar kokuda aşırı hassasiyete neden olabilir ve bunun tersi (koku kaybı) de geçerlidir.

Bu nedenle, hiperozminizin daha büyük bir bozukluğun belirtisi mi yoksa nedeni mi olduğunu belirlemeniz zor olabilir.

Hiperozminin en yaygın nedenleri,

• Çeşitli alerjiler
• Menenjit (beyin zarı iltihabı)
• diyabet
• Cushing sendromu (vücutta aşırı düzeyde kortizol hormonu üretimi sonucu oluşan hastalık)
• Başta B12 olmak üzere Vitamin ve mineral eksiklikleri
• Bazı ilaçların yan etkileri

1. Migren

Migren ağrıları hiperozmiye neden olarak koku hassasiyeti ve mide bulantısı gibi semptomlara neden olabilir. Aslında hiperozmi olsun veya olmasın, migren sorunu olan insanların büyük bir çoğunluğu kokulara karşı artan hassasiyetten şikâyet ederler. Ayrıca, koku hassasiyeti de bir migreni tetikleyebilir veya sizi bunlara daha duyarlı hale getirebilir.

2. Lyme hastalığı

Lyme hastalığı, geyik kenesi ya da Ixodes cinsi kenelerin ısırması sonucu insana bulaşan ve Borrelia burgdorferi adı verilen bakterinin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Lyme hastalığı da koku hassasi ve mide bulantısı şikayetine neden olabilir. Çünkü, yapılan bilimsel bir çalışmada, Lyme hastalığı olanların %50’sinde yüksek koku alma duyusu görülmüştür.

3. Addison hastalığı

Adrenal bezlerin vücuttaki çeşitli işlemler için gerekli olan hormonları yeterince üretemediğinde ortaya çıkar. Yapılan bilimsel çalışmalarda, Addison hastalığı gibi otoimün hastalıklar ile hiperozmiye bağlı koku hassasiyeti ve mide bulantısı gibi semptomlar arasındaki bağlantılar incelenmiştir. Yapılan bu araştırmalara göre hiperozmi, Addison hastalığının öncüsü olan tedavi edilmemiş adrenal yetmezliğin bir belirtisi olabilir.

 

4. Gebelik

Hiperozminin en yaygın nedenlerinden biri hamileliktir. Hamileliğin erken bir belirtisi, artan koku alma duyusu ve koku hassasiyetidir. Bu durum, ilk üç aylık dönem sırasında baş ağrılarını, mide bulantısı ve hatta kusmayı tetikleyebilir.

Hamilelikte hiperozminin en yaygın iki işareti koku hassasiyeti ve mide bulantısı şikayetidir. Hamilelikteki bu durum genellikle hamilelik ilerledikçe kaybolur ve doğumdan sonra genellikle tamamen kaybolur.

5. Sinirsel hastalıklar

(alıntı)

 

Haziran 28, 2023 lucci tarafından düzenlendi