Lucifer: Orta Çağda Şeytan

Jeffrey Burton Russel'in kapsamlı araştırmasından oluşan bu kitap; Lucifer, İblis, Azazel, veya daha çok bilinen adıyla Şeytan' kavramının özellikle Orta Çağ dönemindeki neredeyse tüm yönlerini örneklerle anlatıyor.

Aslında Şeytan'ı anlatmak yeni bir eylem değil, yüzyıllardır hakkında pek çok şey yazılıp çizildi, ancak geneli kutsal metinler ve spiritüalist öğretilerden bakılan bu kavram/varlık'a Jeffrey Burton bir de Folklor, Erken Ortaçağ Diabolojisi, Mistikler ve Cadılar ve hatta eski tiyatro eserlerinde sahnedeki şeytan canlandırmalarını dahi işin içine katarak her yönüyle inceliyor ve çok zengin bir açı çeşitliliğiyle sunuyor.

Kitabın bölümleri şu şekilde:

1. Lucifer'in Yaşamı

2. Bizans'ta Şeytan

3. Müslüman Şeytan

4. Folklor

5. Erken Ortaçağ Diabolojisi

6. Erken Ortaçağ Sanat ve Edebiyatında Lucifer

7. Şeytan ve Bilginler

8. İleri Ortaçağ Sanat ve Edebiyatında Lucifer

9. Sahnede Lucifer

10. Nominalistler, Mistikler ve Cadılar

11. Şeytan'ın Varlığı

Tabi kitabın bir dezavantajı da var. Şeytan gibi çok geniş bir kavramı bu kadar çok çeşitli yönleriyle ele alıp 400 küsur sayfaya sığdırmaya çalışırken bazı konular mecburen yüzeysel geçilmiş, insan okurken "E bu kadar mı sadece?" diyebiliyor, yine de bunun kitapta bir ya da ikiden fazla olmadığı da bir gerçek, ki bu da dediğim gibi beklenen bir durum bence. Zaten daha ileri araştırma yapmak isteyenler için de dipnotlarda gerekli kaynaklar yazılıyor.

Sonuç olarak Şeytan kavramına biraz olsun ilgi duyan herkes için çok ilginç, şaşırtıcı ve hatta sorgulatıcı felsefi yönlerini de aktaran gayet iyi bir çalışma, tavsiye ederim.