Jump to content

havada yere paralel giden turuncu mavi toplar gorurseniz(tanımlıyamadıgmız nesneler


efemera

Önerilen Mesajlar

küresel yıldırımlar(Ball Lightning)

 

Küresel Yıldırımların Tanımı

 

 

Küresel Yıldırım, farklı deyişlerle "Ball Lightning", "Boules De Feu", "Foudre Spherique" ya da "Kugelblitz", yıldırımlı fırtınalarda gözlemlenmiş olan hareketli parlak kürelere verilen addır. Tipik Küresel Yıldırımlar hemen hemen bir portakal yada greyfurt büyüklüğündedirler ve görünme süreleri sadece birkaç saniyedir (daha uzun süreler boyunca devam eden Küresel Yıldırımlar da bulunmaktadir). Hareketleri yeryüzüne yakın bir yükseklikten süzülme şeklinde ilerleme yada zıplamaya benzer ilerlemeler şeklindedir ve sadece bir kaç saniye sürmektedir.

 

Küresel Yıldırımlar gerçek görünüşleri açısından aslında pek yıldırımlara benzemezler, görünümleri daha çok havada süzülerek ilerleyen gizemli ışık kürecikleri biçimindedir. Bu parlak kürelerin farklı renklerde oluşmuş şekilleri gözlenmiştir ve bu farklı renklenmeler olay esnasında renk değiştirme şeklinde dahi olabilmektedir, hatta bazen ışık küresinin içerisinde farklı katlı tabakalarda renklenmeler veya hareketli kıvılcım dalları dahi görülebilmiştir. Küresel Yıldırımlar gözlemsel olarak çoğunlukla yeryüzüne paralell hareket etmektedirler, ancak dikey sıçramalar şeklinde hareket safhalarida bulunmaktadır. Bazen aniden bulutlardan yeryüzüne inerler, bazen sessizce oda gibi kapali yerlerde oluşurlar bazense açık bir kapıdan içeriye süzülürler. Metal olmayan kapılardan ve duvarlardan geçip belirdikleri, özellikle de bacalardan kapalı mekanlara girdikleri görülmüştür.

 

 

Günümüz Bilimcileri dahi doğada gerçekleşen bu mükemmel olayı tam anlamda bilimsel olarak açıklamakta güçlük çekiyorlar ve bu konuda bu güne kadar yapılmaya çalışılmış herhangi mantıklı bir teori bulunmamaktadır diyebiliriz ancak yinede bu olayı açıklamaya çalışacak çalışmalar yapılmamış değil.

 

Küresel Yıldırımlar hakkında edinilmiş genel bilgiler sadece görgü tanıklarının ifadelerinden ve gözlemlerden edinilebilmiş ve bu bilgiler raporlar halinde Brand (1923), Rodewald (1954), Dewan (1964), Silberg (1965), McNally (1966) ve Rayle (1967) tarafından derlenmişlerdir.

 

Gerçekte varolduklarını ispatlayabilecek kanıtlar sadece ses, koku ve metal objelere vermş oldukları kalıcı zararlardan ibaret olduğu için Küresel Yıldırımlar bilim dünyasında birer fenomen (phenomenon) olarak yer almaktadırlar. Yani gerçekte var oldukları, nasıl oluştukları, yapıları ve özellikleri hakkında gerek doğal ortamlardaki gözlemlerde, gerekse deneysel olarak henüz herhangi kanıtlayıcı bir veri elde edilememiştir. Küresel Yıldırımların bu fenomen durumları onların hakkında elde edilebilecek bütün gözlem ve rapor sonuçlarını bilimadamları açısından önemli ve kabul edilebilir kılmaktadır.

 

Jensen (1933), Kuhn (1951), Wolf (1956), Davidov (1958), Jennings (1962) ve Müller-Hiilebrand (1963) Küresel Yıldırım oldukları iddia edilen fotograflar çekmişler ve yayınlamışlardır. Buna benzer olarak 1962 de Silberg'in raporuna göre çok güçlü olan Denizaltı pillerinde teknik bazı problemler (kısa devre veya devre kırılmaları) sırasında 260 Voltluk gerilimde 150.000 amperlik akım deşarjlarında küresel biçimlerde parlak olguların meydana geldiklerini ve bunların Küresel Yıldırım olabilceği yazılmıştı. Tabiki bu oluşumun da tanımlanamıyor olması tipik bir fenomenin en basit tanımıdır. Aynı oluşumların yüksek gerilim elektrik ekipmanlarında oluşan kazalarda da gözlemlemiş olduğu da açıklanmıştır.

Küresel Yıldırımlar sıklıkla San Elmo Alevi (St. Elmo's Fire) ile karıştırılmaktadırlar. San Elmo Ateşi, bazen güçlü elektrik alanlarından geçen iletkenlerin etrafında meydana gelen corona deşarjlarıdır ve tıpkı Küresel Yıldırımlarda olduğu gibi küresel bir yapıya bürünebilir, iletkenler boyunca hareket edebilirler. Küresel Yıldırımlardan ayrılan noktaları ise sadece iletkenlerin üzerinde oluşabilmeleri ve Küresel Yıldırımlardan çok daha uzun süreler boyunca devam edebilmeleridir.

 

Günümüze kadar Küresel Yıldırımlar hakkında yazılmış başlıca gözlemler, raporlar ve deneysel bulgular, Küresel Yıldırımların varlıkları hakkındaki durumu bilimsel olarak şüpheci diye nitelendirebilecek bir konuma sokmuş olsa da bilim, onların varlığını teorik kabul edilebilir olarak tanımlayıp kendi dünyasına sokmak durumunda kalmıştır.

 

 

Küresel Yıldırımlara İlişkin Teoriler

Genel Tanım Teorisi

Amerika Birleşik Devletleri St. Louis deki Missouri Universitesi Fizik ve Astronomi Bölümünde bulunan Peter H.Handel adli bilim adami yapilan araştırmalar, gözlemler ve görgü tanıklarının raporlarından çıkarmış olduğu favori Küresel Yıldırım Modelini şöyle tanımlamaktadır;

 

Dünyadaki İnsanların bu güne kadar sadece %5 i Küresel Yıldırımlara tanık olmuşlardır ve bu oran neredeyse normal bir yıldırım düşmesini çok yakından görebilmiş insan sayısına eşittir (yani normal bir yıldırımın düştüğü noktayı görebilme yakınlığında olabilen insan sayısı).

 

Küresel Yıldırımların görülmesi ve tanımlanmaya çalışılması çok eski dönemlere dayanmaktadır ve genel anlamda Işık Küresi (Luminous Sphere) olarak adlandırılmıştır. Büyüklüğü sıklıkla bir çocuk başı kadardır. Fırtınalı ve kasırgalı havalarda özellikle bir yıldırım düşmesinden sonra ancak bazen de hiç bir yıldırımsal bağlantı olmadan bir kaç saniyeliğine belirip kaybolmaktadır. Yani Küresel Yıldırımların oluştuğu süreç olarak Yıldırımlı Fırtına veya hemen sonrası olarak belirlenebilir.

 

Küresel Yıldırım süreci değişken olmasına karşın sıklıkla 25 saniyeye kadardır ve bu süre sonrasında kendiliğinden kaybolmaktadır. Küresel Yıldırımın oluşumundan kaybolmasında kadar olan süreye Yıldırımın yaşam süreci olarak adlandıracak olursak bu sürecin Küresel Yıldırımın rengine ve büyüklüğüne bağlı olarak ta değişkenlik gösterebildiği gözlenmiştir. Buna göre yaşam süreci boyut büyüdükçe artmakta, parlaklık arttıkça ise azalmaktadır.

 

A.I Grigoriev adındaki bilim adamının yapmış olduğu 10.000 den fazla deneysel Küresel Yıldırım gözlemlerinden çıkarmış olduğu sonuç ise turuncu ve mavi ışık demetlerine sahip Küresel Yıldırımların yaşama süreçlerinin ortalama süreçten daha fazla olduğudur.

(A.I. Grigoriev, " Statistical Analysis of the Ball Lightning Properties," in Science of Ball Lightning, edited by Y. H. Ohtsuki, World Scientific Publishing Co., Singapore, 1988, pp. 88AD134).

 

Peter H.Handel in genel raporlar ve gözlemleri baz alarak ve bunları derleyerek sunmuş olduğu teorik tarif bize Küresel Yıldırımların oluşumları, görünümleri, hareketleri ve varoluş aşamaları hakkında genel anlamda bir bilgi vermektedir, ancak bu fenomen hakkında üretilmiş ve teorilere geçirilmiş detaylı verileri sunmamaktadır.

 

Küresel Yıldırım gözlemleri bu kürelerin farklı özellik ve şekillerde göründüklerini raporlamıştır ve bu farklılıkların kaynağının neler olabileceği hakkında da üretilmiş teoriler bulunmaktadır.

ArpiA tarafından düzenlendi
Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Sohbete katıl

Şimdi mesaj yollayabilir ve daha sonra kayıt olabilirsiniz. Hesabınız varsa, şimdi giriş yaparak hesabınızla gönderebilirsiniz.

Misafir
Bu konuyu yanıtla...

×   Farklı formatta bir yazı yapıştırdınız.   Lütfen formatı silmek için buraya tıklayınız

  Only 75 emoji are allowed.

×   Bağlantınız otomatik olarak gömülü hale getirilmiştir..   Bunun yerine bağlantı şeklinde gösterilsin mi?

×   Önceki içeriğiniz geri yüklendi.   Düzenleyiciyi temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...