newcomb paradoksu

geleceği tahmin gücü ve iradenin aynı anda bulunduğu bir ortamda ortaya çıkabilecek sorunlardan birini ortaya koyan paradoksa değinelim biraz.

sahnede siz, bir tahmin edici (gelecekte ne yapacağınızı kayda değer bir doğrulukla tahmin edebilen bir yaratık) ve a ve b isminde iki kapalı kutu bulunmaktadır. önünüzde iki seçenek var: ya iki kutuyu birden seçeceksiniz ya da sadece b kutusunu.

a kutusunda 1 000 tl var. b kutusunun içeriği ise şöyle belirleniyor;siz seçiminizi yapmadan önce, tahmin edici ne yapacağınızı tahmin ediyor. eğer iki kutuyu birden seçeceğinize karar verirse b kutusunu boş bırakıyor; yok sadece b'yi seçeceğinize karar verirse b kutusuna 1 000 000 tl koyuyor.

şimdi burda duruma şöyle bi bakarsak her halükarda elimizde +1000 tl var dolayısıyla tanrı bu durumda bizim seçimlerimizi kestiremiyor diyebilir miyiz ?

veya şöyle düşünelim;dışardan bu durumu izleyen herhangi bir 3. şahsın kendi içinde yaptığı tahminin cevabı nasıl olur ?

hatta işi daha da komplike yapalım;kutu seçiminde iki kişi olsun.

birisi her ikisini de seçmek istesin öteki ise sadece b kutusunu.tanrı eğer her ikisinin de cevaplarını doğru tahmin ettiyse kutuların içi nasıl olacak ?

düşünün...

Olayın mantığına göre sadece b kutusunu seçen alçak gönüllü şahış, a ve b kutusunu seçen gözü yükseklerdeki şahıstan daha karlı çıkması gerekiyor.Söz edilen tanrı matematik parametlerelerine sahipse, a kutusunda (eksi) - 499.000 tl, b kutusunda ise 500.000 tl çıkması gerekiyor.

A kutusunda 1000 tl olduğunu bildiğimize göre hiç düşünmeden B kutusunu seçerdim. Mantıksal olarak işin içine para girmişse, bunun bir yem olduğunu anlar ve hiç yanaşmazdım A kutusuna.

Peki Tanrı, bir sinema salonunda aynı filmi defalarca izlemişse, ne olacağını tahmin etmeye çalışır mıydı? Yoksa filmi ezberlemiş olmasın...

Güzel bir konu öncelikle teşekkür ederim ama bu olayın ''paradoks'' olup olmadığından açıkcası emin değilim. (bence değil)

İkisini de seçmezdim. Kim parayı beleş bulmuşta bize dağıtıyor? Kesin bir şeylik var işin içinde.

Neden illa para ve kutuları işin içine soktun anlamadım. 'Tanrı her şeyi biliyorsa bizim ne günah işleyeceğimizi de, ne sevap işleyeceğimizi de bilir... Buna rağmen yine de dünyaya atılmış bir avuç şapşalız' düşüncesinin paralelinde bir şey bu. Ben kutulara inanmıyorum, yazıyı paylaşanın bahsettiği kafadaki bir tanrıya da...

Bir başkası bile seni taniyip senin tahmin ediceğin şeyi söyleyebilirken bir yaraticinin olduğuna inanip bunu yapamiyacigini mi soyluyorsun? Dostum burdaki tek paradoks sensin.

Bu konu pek çok yerde paylaşılmış. Herkes farklı şekilde yansıtmış soruyu. Doğrusu nedir bunun arkadaş?

Paradoks bunun neresinde?

Konunun bir paradoks kavramı içerdiğinden şüpheliyim, ben şuna inanırım ;

Bu dünyada ve ahirette yaratılmış ve bizlerden sonra yaratılacak her canlının/cansızın bir var oluş sebebi vardır ve tabii olarak bu varlıkların çoğu farkında olmadan sebep oldukları nedenleri bilmeden yaşarlar. Aslında senaryo çok çetrefilli fakat oyuncuların çoğu birbirlerini tanımadan ve sebep oldukları çoğu şeyi bilmeden hayatlarına devam ediyor.

Örneğin bir dikim atölyesinde çalışan abi sabah karısının sıcak koynundan çıkıp işe giderken yolda deng geldiği bir gevrekçiden gevrek alır. Ne gevrekçi o gevreğin üzerine ekilen susamları yetiştiren çiftçiyi tanır, nede gevreği alan adam gevrek karşılığında verdiği paranın hamurunu kağıt haline getirirken kullanılan makinanın üzerindeki civataların sıkıldığı anatarları kullanan abiyi tanır. Bizim dikim atölyesindeki çalışan abi kimin ve nerede yapıldığını bilmediği kumaşı, yine kimin ip haline getirdiğini bilmediği ip ile güzel bir bayan kıyafeti diker, kıyafeti ütüleyen ve poşetleyen genç kız, kıyafetin güzelliğini görür fakat elindeki poşeti kimin imal ettiğini bilmeden paketler, paketi alan kurye teslim ettiği mağazanın aslında satış elemanın bir süre sonra satacağı bu elbiseyi kimin diktiğini bilmez fakat altında hiç bilmediği kişilerin yaptığı araçlar ile teslimatını götürür. Satış elemanının genç bir bayana sattığı bu elbise bir sonraki gün bu genç bayanın hiç tanımadığı kişiler tarafından milyonlarca yoldan geçerek üzerine giydiği elbiseyle erkek arkadaşının gözünde prensesler gibi görünecektir ama ne erkek arkadaşı nede kız o kıyafeti diken işçinin evden çıktıktan sonra aldığı gevrekten bi haber yaşayacaktır.

Kısacası takılman gereken yer birbirlerini hiç tanımayan milyarlarca insanın aslında farkında bile olmadan farklı hayatlarda olan parmak izleri olmalı. Şu an bu klavyede kullandığım tuşaların üzerine harfleri basan firmanın bla bla bla

Esenlikler ...

Neden illa para ve kutuları işin içine soktun anlamadım. 'Tanrı her şeyi biliyorsa bizim ne günah işleyeceğimizi de, ne sevap işleyeceğimizi de bilir... Buna rağmen yine de dünyaya atılmış bir avuç şapşalız' düşüncesinin paralelinde bir şey bu. Ben kutulara inanmıyorum, yazıyı paylaşanın bahsettiği kafadaki bir tanrıya da...

işin içine parayı ve tanrıyı aynı anda sokan ben değilim,paradoksu ben uydurmadım.newcomb paradoksu diye aratırsanız karşınıza çıkar.

ayrıca burda mesele para ve tanrı değil.

ödül ve arzu da olabilir,yerine ne koymak istersen o olur.

Nette hiçbir yerde, konu net olarak ortaya konulmamış. Fakat, anlaşılan o ki, kader-özgür irade sorunsalı var özünde. "Özgür irade varsa, son anda, fikir değiştirebilmeliyiz" sorunsalı.

Özgür irade var mı?" sorusuna felsefe henüz cevap getiremedi. Zamanı ve evreni dışarıdan gözleyen bir varlığı kabul etmeden de, bu sorunsala cevap bulma olasılığımız yok. Zamanın dışında olmak, geçmişi, an'ı ve geleceği, "şu an" da görebilmektir. O zaman, son anda fikir değiştirileceği de önceden biliniyor olur.

http://www.msxlabs.org/forum/felsefe/209437-newcomb-paradoksu.html

Üstteki üyenin dediği gibi özgür iradeyle alakalı bir soru. Bunu sormak için a kutusu b kutusu diye dolandırmaya gerek yoktu bana sorarsan. Ama internette yaptığım ingilizce araştırmalara bakılırsa baya çalışma yapılmış bu konu hakkında

Üstteki üyenin dediği gibi, baya çalışma yapılmış bu konu hakkında.

Nette hiçbir yerde, konu net olarak ortaya konulmamış. Fakat, anlaşılan o ki, kader-özgür irade sorunsalı var özünde. "Özgür irade varsa, son anda, fikir değiştirebilmeliyiz" sorunsalı.Özgür irade var mı?" sorusuna felsefe henüz cevap getiremedi. Zamanı ve evreni dışarıdan gözleyen bir varlığı kabul etmeden de, bu sorunsala cevap bulma olasılığımız yok. Zamanın dışında olmak, geçmişi, an'ı ve geleceği, "şu an" da görebilmektir. O zaman, son anda fikir değiştirileceği de önceden biliniyor olur.Newcomb Paradoksu

bana sorarsanız ben de özgür iradenin olmadığı kanısındayım, en basit örneği doğmam mesela. bunu ben istemedim

Müsadenle ben birşey sorayım? Doğmak istemediğini nereden biliyorsun? Yada nasıl bu kadar eminsin? Hayır mesela ben düşünüyorumda daha 3 gün önce ne giydiğimi bilincim bana hatırlatamıyorken bu kadar emin olmak ne kadar doğru olur?

bana sorarsanız ben de özgür iradenin olmadığı kanısındayım, en basit örneği doğmam mesela. bunu ben istemedim, belki ailem de daha düzgün birşeyler beklediler ve onlar da umduklarını bulamadı. neyse, kısacası özgür irade yok bana göre. bu konuyu burda açmamın sebebi, bu konu üzerine düşünenler olduğunu bildiğimden, onlara biraz beyin fırtınası yaptırmak hepsi bu bu.

Müsadenle ben birşey sorayım? Doğmak istemediğini nereden biliyorsun? Yada nasıl bu kadar eminsin? Hayır mesela ben düşünüyorumda daha 3 gün önce ne giydiğimi bilincim bana hatırlatamıyorken bu kadar emin olmak ne kadar doğru olur?

elbette hiçbir şeyden kesinlikle emin olamayız.konuyu da madem buna geldi, şöyle söyleyeyim ben yukarıda bize kırmızı ve mavi hap sunmadılar. buna inanmıyorum

Kişisel eylemlerle ilgili sadece. Özgür irade yoksa, ottan ne farkımız kalır?

sanırım eksik oldu benim cümlem

gerçekten de özgür iradeye inanmıyorum, zaman kavramına da. her şey çoktan oldu bitti ama bize göre halen devam etmekte. eylerimizi, yapacaklarımızı çoktan yaptık ama şu an sadece anlamak için yaşıyoruz diyebiliriz. kısacası özgür irade yok, özgür irade yanılsaması var

 

 

sanırım eksik oldu benim cümlem

gerçekten de özgür iradeye inanmıyorum, zaman kavramına da. her şey çoktan oldu bitti ama bize göre halen devam etmekte. eylerimizi, yapacaklarımızı çoktan yaptık ama şu an sadece anlamak için yaşıyoruz diyebiliriz. kısacası özgür irade yok, özgür irade yanılsaması var

"Her şey oldu bitti." olunca işin içine zaman giriyor. Şöyle ifade etsek daha doğru olabilir bence: Geçmiş, an ve gelecek, Tanrı nazarında, sadece "an"dır.

nasıl anlamak size kolay geliyorsa odur

nasıl anlamak size kolay geliyorsa odur

Doğruya en yakın olan neyse odur.

herkesin doğrusu vardır ama gerçek tektir.gerçeğin ne olduğunu bilemediğimizden sizin için doğru olan neyse odur

herkesin doğrusu vardır ama gerçek tektir.gerçeğin ne olduğunu bilemediğimizden sizin için doğru olan neyse odur

Gerçeği bilemeyiz; doğrudur ama, çok da uzaklaşırsak, batarız.

öneriniz için teşekkür ederim ama hiçbir zaman neyin doğru yada yanlış olduğuna kendimi inandırmayı düşünmüyorum.herşey değişkendir,neyin ne olacağını bilemem

Her şey, zıddı ile birlikte vardır. Doğa kanunu.