Mars robotunun keçi inadı

Mars'a sadece üç aylığına gönderilen ancak bu gezegende 8 yıldan fazla zaman geçiren NASA'nın (Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi) tekerlekli robotu Opportunity, çalışır durumuyla bilimadamlarını şaşkına çevirmeye devam ediyor.

NASA, Opportunity'nin uzun Mars kışının ardından yeniden yola koyulduğunu belirterek, robotun kışı geçirdiği kaya uzantısından aşağı doğru başarıyla indiğini açıkladı.

Mühendislerin Opportunity'yi toz ve kaya yataklarını incelemek üzere kuzeye yönlendirmeden önce bataryalarının durumunu kontrol edeceklerini belirten NASA, robotun güneye doğru yönlenmeden önce de daha fazla güneş ışığına ihtiyacı bulunduğunu kaydettiler.Opportunity, şimdi bulunduğu yerin daha güneyinde, Mars'ın ilk zamanlarında varolduğuna inanılan sıcak ve nemli çevrenin oluşturduğu düşünülen çamur kalıntılarının kanıtlarını bulmaya çalışacak.

Geçen yıl kaybedildiği ilan edilen ikizi Spirit'ten üç hafta sonra 2004 yılının başında Kızıl Gezegen'e konan Opportunity'nin proje sorumlusu NASA'nın Pasadena'daki Jet Motorları Laboratuvarı'ndan John Callas, robot için, "İnanılmaz, kendime sürekli bu şey hala çalışıyor diye hatırlatmam gerekiyor. Ama en önemlisi yüzeyde hala çok üretken" diye konuşmuştu.Mars'ın geçmişinde varolduğu düşünülen suyun faaliyetiyle ilgili ipuçlarını toplamak üzere gönderilen ikiz robotlar, bilim dünyası için çok heyecan verici keşiflerde bulundular.

Spirit, Kızıl Gezegen'in eski hidrotermal sistemine ilişkin kuvvetli kanıtlar bulurken, bu keşif gezegenin en azından bazı bölgelerinde, bilinen yaşama ait, sıvı halde su ve enerji kaynağı gibi en az iki kilit unsurun bulunduğunu gösterdi.Bilimsel çalışmalarını hala sürdüren Opportunity de kısa süre önce, uzun zamandır incelediği Endeavour kraterinin duvarının yakınında sıcak suyun aktığı ya da süzüldüğüne dair kanıtlar buldu.Bilimadamları, son kullanım tarihini çoktan doldurmasına rağmen keşiflerini sürdüren Opportunity'nin incelediği dev Endeavour kraterinin duvarının yakınında ince, parlak bir mineral damarı keşfettiğini belirterek, bunun milyarlarca yıl önce suyun bıraktığı alçı taşı (jips) olduğunu kaydetmişlerdi.

Bunun Opportunity'nin şimdiye dek Mars'ta suyun varlığı konusunda keşfettiği en kuvvetli kanıt olduğunun altını çizen Amerikalı bilimadamları, Opportunity'nin kamerası ve röntgen spektrometresiyle mineral damarında yaptığı analizin ardından, bunun kartonpiyer ve alçı yapımında kullanılan jips olduğuna kanaat getirdiklerini söylemişlerdi.Bu arada, keşiflerini sürdüren Opportunity'nin "ilerleyen yaşından" dolayı robot kolunun eklemlerinde "romatizma" benzeri bazı sorunlar baş göstermeye başlasa da robotun hala çok iyi durumda olduğu belirtiliyor.Hiç de eski bir robot gibi olmayan Opportunity, dondurucu Mars kışını geçirmek üzere kendisi için en uygun yere kadar ilerlemişti.

Bilimadamları, robotun bu süre zarfında kendisini kapatmadığını ve bu korunaklı yerde çevresindeki kayaları az da olsa hareket ederek incelemeye devam ettiğini belirtiyorlar.

Opportunity'nin ikizi Spirit adlı robotun geçen yıl devre dışı kaldığı açıklanmıştı.Her tür zor arazide hareket etmeye uygun şekilde tasarlanan 6 tekerlekli Opportinuty'nin yüksekliği 1,5, genişliği 2,3, uzunluğu 1,6 metre.