Anneler Gününe Özel...

Anneler Günü, anneleri anmak ve onurlandırmak amacıyla tüm dünyada farklı zamanlarda kutlanan özel gün.Anna Jarvis'in kaybettiği kendi annesi için 1908 yılında başlattığı anma günü, 1914 yılında Kongrenin onayıyla Amerika çapında genişledi. Zamanla başka ülkelere de yayıldı.

Anneler günü geleneği, ayrıca Antik Yunanlıların Yunan mitolojisindeki pek çok tanrı ve tanrıçanın annesi olan Rhea onuruna verdikleri yıllık ilkbahar festivali kutlamalarıyla başlar. Antik Romalılar da ilkbahar festivallerini İsa'nın doğumundan 250 yıl öncesinden ana tanrıça Kibele onuruna kutluyorlardı

4000 YIL ÖNCE ANNEYE ÖVGÜ

Yazısız çağlardaki annelerin çocuklarına, çocukların annelerine, erkeğin ve bulunduğu toplumun anne olan kadına bakış açısı nasıldı, bunları bilmiyoruz, bilemeyeceğiz de kuşkusuz.

Fakat bundan en az 4000 yıl önceki anneler hakkında Sümerce ve çiviyazısıyla kil tabletler üzerine yazılmış olan belgelerden bir hayli bilgi alabiliyoruz.

Bir Sümerli çocuğun annesi için yazdığı 53 satırlık bir şiirden annesini tanımlayan dizelerden birkaçı;

- Annem müşfik, nazik, hayat doludur.

- Bir aşk, zevke doymayan, seven bir kalptir o.

- Annem ufukta parlayan bir ışık, öğle zamanı bile ışıldayan bir sabah yıldızı, turfanda yetişen bir üründür o.

Bir Sümerli ölen karısı için yazdığı mersiyede karısını anne olarak da değerlendiriyor;

"Fena bir göz annelerin en üstününe,

Tatlı hanıma, annelerin en güzeline değdi."

Bir anne söylediği ninnide hasta çocuğu için üzüntüsünü belirtmiş;

"Yavrum sen acı içindesin, ben sıkıntıdayım.

Dilim tutulmuş yıldızlara bakıyorum, (onlardan yardım istiyorum!)"

Bir anne ölmüş çocuğunun acısını şöyle dile getiriyor;

"Ey hain kırlar!

Onun bir zamanlar koşup gezdiği, annem beni arayacak dediği yerde,

O şimdi elini ayağını oynatamıyor.

Yüz senin yüzün ama, ruhun kaçmış.

Kalbim kamış flütün yas şarkısını çalıyor.

Evde keder ve acı var."

Sümer toplumunda anneye özel bir değer verildiği kral yazıtlarından, atasözü ve deyimlerden anlaşılıyor:

- Annenin sözüne tanrı sözü gibi kulak ver.

- Payına razı ol, anneni mutlu et.

- Ablan hakiki bir annedir, ona annen gibi itaat et.

- Yazı konuşmanın annesi, sanatın babasıdır.

Krallar, "benim yönetimimde çocuk annesine karşı gelmedi, anne çocuğuna fena muamele etmedi" diye övünürler. Sümer Kanunu'nda 'Eğer bir çocuk annesine "Sen benim annem değilsin" derse, köle gibi saçları kestirilip evden kovularak, şehirde dolaştırılacak' diye yazmaktadır.

Muazzez İlmiye Çığ

Ortadoğu Uygarlık Mirası-1