Mısır Mitolojisi 'deki Önemli Tanrılar

1)RA

http://img197.imageshack.us/img197/2689/27112621.jpg

Ra,Mısır mitolojisinde güneş tanrısıdır.Kutsal merkezi Heliopolis'dir.Genellikle başında bir disk bulunan şahin kafalı insan biçiminde canlandırılmıştır.Eski tanrı Atum'la bir tutularak,IV. sülale döneminde devlet tanrısı olmuştur.

Kefren'den başlayarak firavunlar,onun soyundan geldiklerini ilan etmişlerdir.

Ra daha sonra Horus'u da kapsamış ve Ra-Horakhty (ya da Ra-Horus) ismini almıştır.

Güneş Ra'nın sembolüdür; tüm vücudunu ya da gözünü temsil eder. Ra'nın sembolleri güneş sembolleridir, Phoenix'e benzer bir özelliği vardır; her sabah ateşlerin içinden tekrar doğar.

2)SETH

http://img233.imageshack.us/img233/2226/seth.jpg

Aşağı (kuzey) Mısır kralı kabul edilir.Bir eşeği anımsatan kırmızı saçlı ve büyük kulaklı bir hayali hayvan olarak temsil edilir.Çöl ve fırtınalar ile beraber düşünülür.Yunanlılar, bu tanrıyı Typhon olarak görürler.

Uzun yıllar, Seth, aşağı Mısır'ın,Horus da yukarı Mısır'ın simgesiydi.İki ülke birleştikten sonra,Seth ve Horus beraber taç giymiş firavunlar olarak gösterildiler.Fakat yukarı Mısır,aşağı Mısırı fethettikten sonra,güneyin firavunları sıklıkla Horus'un (yukarı Mısır'ın tanrısı) şeytani düşmanı Seth olarak portrelendiler.

Seth, Osiris'in erkek kardeşidir.İsis, Osiris'in karısıdır,oğulları,Anubis ve Horus'tur.Seth'in hiç çocuğu yoktur,çorak çöller onun için onunla anılır.Horus ile savaşları boyunca, tanrıça Neith,Horus'a taht,Seth'e ise Astarte ve Asat tanrıçalarını veren bir anlaşma önerdi.

Seth,erkek kardeşi Osiris'i öldürmesi ile ünlüdür,aynı zamanda onun oğlu Horus'u da öldürmeye teşebbüs etmiştir.Horus,yaşamış,babasının ölümünün intikamını almış ve Seth'i sonsuza kadar çöle sürgüne yollamıştır.Seth'in sürgüne gönderilme kararı Re tarafından yönetilen tanrılar konseyinde alınmıştır.Tanrıların çoğu Horus ve onun annesi İsis'in,Osiris'ten gelen Mısır tacının mirasçısının Horus olduğu iddiasını desteklerken,Ra bu fikre katılmamıştır.O,Horus'un böyle güçlü bir pozisyon için çok genç olduğuna inanıyordu.Böylece,duruşma kimse yenişemeden uzun yıllar sürdü.İsis'in bir kurnazlığı davanın kapanmasına neden oldu.

Büyü kullanarak,İsis kendini çok güzel bir genç kadına çevirdi.Seth,O'nu gözlerinden yaş akarken gördü ve sorunun ne olduğunu sordu.İsis,kendi ve Horus'un durumuna benzetmeden bir hikaye anlattı.Buna göre şeytani bir adam onun kocasını öldürmüş,ailesini sürülerini çalmayı denemişti.Seth,bu kötü duruma çok kızar, bu şeytani adamı yok ederek aile mülkerinin genç kadının oğluna geçmesi için ısrar eder.Kendi kelimeleri ile kendi yaptıklarını ayıplar ve Mısır tacını kaybeder.

Seth, her zaman tamamıyla şeytani bir figür olmamıştır.Onun yer altına yaptığı karanlık yolculuk boyunca,Horus ile kavgasında,O'nu hamisi olan Ra'nın mavnasında olan güneşi korumuştur.Yılan şeklindeki canavar,Apep ile kavga etmiştir.Ayrıca,19 hanedan döneminde kısa bir süre çölün güçlerini sakinleştiren tanrı olarak,Seth'e duyulan saygı büyümüştür.Bir çok firavun,o dönemde Seth'in isminden türeme örneğin ''Seti'' gibi isimleri kendilerine isim olarak seçmişlerdir.

3)İSİS

http://img200.imageshack.us/img200/9144/isisg.jpg

İsis, Osiris'in (aynı zamanda kocasıdır),Nephthys ve Set'in kardeşidir,Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir.Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

Bir çift boynuzun arasında güneş diski bulunan akbaba şeklinde bir şapka giymiş kadın olarak gösterilir.Çok seyrek olarak,bir çift koç boynuzu ya da Ma'at tüyü ile beraber Güney ve Kuzey çift tacını giyer.İsis bir tanrıça olarak değil ama kadın olarak ise sıradan saç biçimiyle gösterilir,ancak her zaman alnında bir yılan figürü bulunurdu.

Mısır efsanesine göre,İsis kral tanrı Osiris’in kız kardeşi ve karısı,güneş tanrı Horus’un anasıdır.Karanlıklar tanrısı Seth,Osiris’i öldürünce,İsis kocasını aramaya çıkar,bulur ve oğluna öcünü aldırtır.Bereketi,anneliği,tedaviyi,ekonomiyi simgeler.İsis, büyük bir büyücü ve büyü yeteneklerinin kullanması ile meşhurdur. Örneğin, ilk kobrayı, onun zehirli ısırığını kullanarak Ra'ya gizli ismini itiraf ettirmek için yaratmıştır.

4)PTAH

http://www.thewhitetree.org/forum/styles/Chronicles/imageset/icon_reimg_zoom_in.gifhttp://img233.imageshack.us/img233/1825/ptah1.jpg

Ptah,Eski Mısır'da evreni ve diğer her şeyi yarattığına inanılan tanrıdır.El sanatçılarının,özellikle heykelcilerin koruyucusu sayılırdı.Yunanlıların demircileri ve zanaatçileri koruyan ateş tanrısı,Hephaistos'la özdeşleştirilmiştir.Ptah,en başlarda Mısır'ın başkenti olan Memphis'in yerel tanrısıyken,şehrin öneminin artmasıyla kültürü tüm Mısır'a yayılmıştır.İnsanlarla Tanrılar arasında aracı olduğuna inanılan Apis'in kutsal ahırı,Ptah'ın tapınağıdır.Eşi Sekhmet ve oğlu Nefertium ile Memphis üçlüsünü oluştururlar. Elleri dışında tüm bedeni sakıca sarılmış,elinde bir asa taşıyan,kafası kazınmış bir insan olarak tasvir edilir.Mısır'ın en büyük tanrısı olarak bilinir.

5)ANUBİS

http://img194.imageshack.us/img194/2552/anubisf.jpg

Anubis,Eski Mısır mitolojisine göre,Nephthys ve Seth'in (bazı efsanelere göre Osiris ve İsis'in) oğludur.Çakalların mezarlar etrafında dolaşması nedeniyle çakal başlı Anubis ölümle beraber anılır.Ölen Osiris'i mumyaladığı için mumyalama tanrısı olmuştur.Görevi tüm ölüleri korumak ve yüceltmektir.Bu yüzden mumyalamayla görevli kişiler Anubis maskesi takarlar.Ölen kişi diğer dünyada yargılanırken Anubis ona yardım eder.Anubis diğer dünyada ölülerin koruyucusu ve ölüler kentinin efendisidir.Anubis tanrılar arasında en korkutucu olanıdır.Ölüleri tekrar hayata döndürme gibi bir özelliği de olduğu sanılmaktadır.Yüzünde bir çakal ısırığı vardır.Kutsal mumyalayıcı olarak da bilinir.

Anubis'in izi neredeyse tüm mezarlarda görülür.

Eski Mısır inancına göre Anubis'in mezarları koruma gücüne sahip olduğu da bilinmektedir.Bu yüzden mezarların girişine Anubis mezarları korusun diye Anubis heykelleri konulmuştur.

6)SEKHMET

http://img193.imageshack.us/img193/8217/sekhmet.jpg

Sekhmet eski Mısır mitolojisinde savaş ve yıkımın tanrıçasıdır.Aslan başlı veya bir aslan olarak tasvir edilir.Bir zamanlar Bastet'le özdeleştirilirdi.

Bir efsaneye göre Sekhmet,Ra'nın emri üzerine Ra'ya eskiden inanıp şimdi inanmayanları tek tek yok edeceğine tüm insan neslini yok etmeye çalışmıştır.Ama Sekhmet insan kanının tadını öyle sevmiştir ki önüne geleni öldürmüştür.Ra'nın rahipleri ve müritlerini bile.Ra çok geç kalmadan Nil Nehri'ni kırmızı bir tozla Nil'e kırmızı rengini verir, ancak bu bir büyüdür.Sekhmet onu kan zannedip içtiğinde büyü onu eski haline çevirir ve insan neslinin tükenmesine Ra engel olur.

Ayrıca Hathor'un ikinci kimliği olduğu sanılır,ölülerin iç organlarını korumada yardım eder,mumyalama işlemlerini organize eder, büyü gücü vardır. Hastalıkları iyileştirme gücü olduğundan sargıların tanrıçası olarak da bilinmektedir. Büyü gücü ve kötü niyetli insanlara ölüm verdiği için Selket'le de bütünleştirilir.

7)HATHOR

http://img148.imageshack.us/img148/5048/hathor.jpg

Mısır yaratılış mitolojisindeki yaratıcı tanrı Ra’nın kızıdır (Aynı zamanda eşidir de).Hathor aşk tanrıçası olarak da bilinir.Ayrıca müzik tanrısı olarak düşünürler.Hathor aynı zamanda çöl bölgelerinin koruyucusu olarak da gösterilmiştir.Teb'de ölüm tanrısıdır ama genel olarak aşk,neşe, dans ve alkol tanrısı olarak kabul edilir.Hathor,eşi Ra'ya kızıp Mısır'ı terk eder.Ra hemen O'nu özlediğini anlar,ama Hathor dişi bir aslan'a (Sekhmet'e) dönüşmüştür ve kendisine yaklaşan her insan ve tanrıyı yok eder.Bu Hathor-Sekhmet tanrıçalarının da özelliğini belirler.Daha sonrasında Thoth,Hathor'a bir şişe iksir hazırlar ve sonra Sekhmet tekrar Hathor'a dönüşür.Tapınağı Denderah Tapınağı'dır.

8)HORUS

http://www.thewhitetree.org/forum/styles/Chronicles/imageset/icon_reimg_zoom_in.gifhttp://img194.imageshack.us/img194/4738/horus1.jpg

Horus,Mısır mitolojisinde şahin başlı gök tanrısıdır.İsis ile Osiris'in oğludur.Firavunların bazı tasvirlerinde İsis'in kucağında görülebilir.Bu da firavunların dünya üzerindeki Horus olduğuna inanılmasındandır.Firavunlar kendilerini Horus'un yeryüzündeki cisimleşmiş halleri olarak gördükleri için Mısır'ın en önemli tanrılarından biridir.

Firavunlar,Horus'un ismini kendi isimlerinden biri olarak alırlardı.Aynı zamanda Firavunlar Ra'nın takipçisiydiler,bu yüzden Horus aynı zamanda güneşle de ilişkilendirilirdi. Horus sembolizmde genellikle,İlâhî Yasalar’ın insanda vicdan tarzında belirmesini simgeler.Şahin kafalı Horus’un yırtıcı kuşların keskin bakışıyla tasvir edilmesi, kişinin hiçbir hareketini gözünden kaçırmayan bir ilah oluşunu,yani vicdanın gözünden hiçbir şeyin kaçmayacağını simgeler.

9)NEPHTYS

http://img268.imageshack.us/img268/6934/nephthys.jpg

Neftis,Nephthys ya da Nebt-het,Mısır tanrıçalarından biridir.Orta Mısır'da tapınılmaya başlanmıştır.İsminin manası Evin Hanımı demekti ancak bu bildiğimiz ev değil güneş tanrısı Horus'a bağlı olan gökyüzü kısmı anlamına geliyordu.

Eski Mısır'da Geb ve Nut'un kızıydı.Seth, Osiris ve İsis'in kız kardeşiydi.Kötü bir tanrı olan Seth'in karısı olarak da tapınılırdı.Her manada İsis'in tersi idi.İsis doğum,büyüme ve gelişmeyi temsil ederken,Nephthys ölümü,yok olmayı temsil ediyordu.

Osiris'in yeniden doğuş efsanesinde,Osiris'in tarafını tutmuştur.

10)OSİRİS

http://img199.imageshack.us/img199/4076/osirisp.jpg

Geb ve Nut'un oğlu,yeraltı dünyasının hakimi,ölümsüz yaşam için diriliş tanrısı,kural koyucu,koruyucu,ölülerin yargıcıdır.Osiris, Nut ve Geb’in ilk çocuğuydu.Set,Nephthys ve İsis’in kardeşiydi,aynı zamanda,İsis’in kocasıydı.Horus,İsis'ten oğluydu.Bir hikâyeye göre Nephthys,İsis gibi davranarak,Osiris’i baştan çıkarmış ve Anubis’i doğurmuştur. Osiris adı eski Yunanlılar'ın verdiği bir addır.Efsaneye göre,Osiris,İsis'e aşıktır.Yani İsis hem Osirisin eşi hem kardeşidir.Osiris tahta geçtikten sonra ilk yaptığı işlerden biri, ilkel bir hayat süren Mısır’lıları uygarlaştırmak olmuştur.Osiris onlara ilk tarım araçlarını yapmayı,toprağı kullanmayı buğdayı ve üzümü yetiştirmeyi,ekmek,şarap ve bira yapmayı öğretmiştir.düzenleyen de Osiris’tirAyrıca ilkel Mısır’lılara ilk defa tapınak inşa etmeyi ve tanrılara tapmayı öğreten ve dini törenleri düzenleyen de Osiris’tir.Osiris hep sivri külah başlığıyla,vücudu ya sargılıdır ya da balık pullarıyla kaplıdır.Elleri göğüste çapraz vaziyettedir ve bir kamçı ile bir asa tutar, bazen bir de baston tutar.ayakları bitişik olarak tasvir edilir.

11)THOTH

http://img216.imageshack.us/img216/2061/thoth01.jpg

Thoth,Mısırlıların inancına göre,Ay,zaman,bilgelik ve yazı tanrısıdır.İbiş kuşu başıyla tasvir edilir.Hiyerogliflerin ve simyanın onun insanlığa armağanı olduğu söylenir.Eşi Maat'tır.Thoth'un sekiz çocuğundan en önemlisi Amun'dur.Hiyeroglifi icat ettiğine inanılır.Thoth eski Mısır'ın kâtibi idi ve aynı zamanda mumyalama törenlerinde kalbin teraziye koyuluşu sırasında olan biteni yazıya geçirirdi.Mısır inancında en bilge tanrıdır.

12)BAST

http://img199.imageshack.us/img199/9858/bastj.jpg

Bast,Mısır mitolojisindeki tanrıçalardan biridir.Aşağı Mısır'ın koruyucu tanrıçasıydı ve vahşi bir aslan olarak betimlenirdi.Ev kedileriyle özdeşleştirilmesi ve bu şekilde betimlenmesi,M.Ö 1000 yılında başlamıştır.Genellikle birlikte anıldığı aslan başlı tanrıça Sekhmet'in olumlu yansımasıdır.Kedi olarak da betimlenmiştir.Bast'ın sözlük anlamının merhem şişesinin kadını olması sebebiyle zamanla bir tür koku tanrıçası olmuştur.Buradan hareketle Anubis mumyalama tanrısı olduğunda,merhem tanrıçası olan Bast,onun karısı olarak addedilmiştir.

Kutsal hayvanı babun ve ibiş kuşudur.Bu hayvanların birçok mumyası bulunmuştur.

alıntıdır arkadaslar..