Ba (ruhani tezahür)

Ba her zaman insan başlı bir kuş veya insan başlı bir şahin olarak resmedilmiştir. Ba kuşu sık sık merhumun mumyasının üstünde uçarken veya isteğine göre mezara girip çıkarken gösterilmiştir.

Ba genellikle ‘ruh’ veya ‘can’ olarak çevrilmiştir. Ne var ki Ba, ‘ruhani tezahür’ diye çevrilse daha iyi olabilirdi.

Ba Mısır düşüncesinde anlaşıldığı haliyle bir insan varlığının özel kısımlarından biriydi. Yeni Krallık’ta Ba, insanın ölümden etkilenmeyen veya ölümle birlikte varlığa gelen ruhani yönüydü. Ba’da insanın kişiliği ve bireyselliği mevcuttu. Ba ara sıra merhumun mezarını ziyaret ederdi, çünkü ölen kişinin cesedi onun eviydi. Hayvanlar bazen bau (ba’nın çoğulu) tanrıları olarak düşünülmüştür. Heliopolis’te bennu kuşuna (Mısır’ın zümrüdüankası) ‘Ra’nın Ba’sı denirdi. Memphis’te boğa Apis’e Ptah ile Osiris’in bası olarak tapınılmıştır. Bazen bizzat Osiris’e “Ra’nın Ba’sı” denirdi.

Ba ayrıca isimsiz tanrıların ve erkleri de temsil edebilirdi. Bu halleriyle birçok mitolojik bağlamda kullanılmışlardır. Bazen güneşi selamlarken veya onun gemisinde yolculuk yaparken gösterilmişlerdir. Ölüler Kitabı’nın bazı resimlerinde Ba kuşları güneş gemisine yeraltındaki gece yolcuğu sırasında eşlik ederken gösterilmiştir. Bu Ba kuşları, bazen tanrıların kıvrımlı sakallarıyla birlikte resmedilirdi.