Jump to content

Kitaplarda Lilith Efsanesi


roxelane

Önerilen Mesajlar

1. GİRİŞ

Upuzun, parlak, siyah saçlı bir kadın düşünün... Beyaz tenli, kırmızı dudaklı… Ve de “meşum” ifadeli… Karşısındaki erkeğin her dediğini yapmaya da hazır. Sınırsızca, dolu dolu, istekle, “iştiyakle”, keyifle... Eşinin bilinç altına gizli, yasak arzularını bir, bir bulup çıkarmakta gün ışığına. Böylece de deli etmekte, köle etmekte seviştiği erkekleri… Hem de ta ki öldürene dek! Lilith işte böyle bir tanrıça.

Ya da öyle sanılmakta!

Genç kızlığımda -mistisizm işine ilk sardığım yıllarda- yaşadığım yaban ellerde, kız arkadaşlarımla seksi siyah elbiseler giyer, garip gümüş takılar takar, gözlerimizi simsiyah, dudaklarımızı kıpkırmızı boyayarak Lilith’cilik oynardık! Erkeklerin karşı koyamayacağı dişilerdik biz. Atak, cazip, küstah, kolay… ama tehlikeli de. Tıpkı Lilith gibi! Yani öyle olduğumuza inanırdık. Bilirdik ki gerçek zevke ancak bizim gibi kadınlarla ulaşılabilir. Ama yine de neden erkeklerin bizden köşe bucak kaçıp; tatlı, sıcak, uyumlu ve neşeli kızları kovaladığına bir anlam veremezdik. Biz seks şeytanı Lilith’dik, ama bunu erkeklere bir türlü anlatamıyorduk nedense!

Araştırmacı yazarlığa başladığım yıllarda ise Lilith’i yazmak en büyük tutkularımdandı çoğu bağımsız kadın gibi. Erkeklere anlatmalıydım kimi kovalamaları gerektiğini. Ama ne denli arzulasam da; hangi ölçüde araştırsam da; yazamadım onun hakkında bir türlü.

Altı yıl önce, Lilith’i anlatmak için bir kez daha bilgisayarımın başına geçtiğimde, gençliğimde öğrendiklerimden yola çıktım doğal olarak. Herkesin dediğinden yani. Oysa öğrendikçe…

Önüme yığılan bilgiler birbirini giderek tutmamaya başlıyordu. Bilgilendikçe sorularıma yanıtlar bulacağıma kafam karışıyor; aklım da, kalbim de artık yadsıyordu beynimdeki önceki yapılanmayı. Sonunda kabullenmek zorunda kaldım. Hiçbir şey bilmiyordum Lilith hakkında. Sözün özü yanılmıştım.

Çalışa çalışa sonunda boğuldum. Çıkamayacağımı anladım işin içinden. Çalışmamı bıraktım. Daha kolay, düğümü daha gevşek gizlere yönlendim.

İki yıl önce bu kitaba başladığımda ise Lilith, kitapta yer alması kaçınılmaz bir konuydu. Bu nedenle ister istemez yeniden araştırmaya koyuldum. En uzun zamanı verdim onu çözmeye. Üç ay boyunca evden -neredeyse- çıkmadan; beynim kilitlenene dek okudum, okudum.

Bu arada şanssızlıklar yakamı bırakmıyordu. Bir sabah kalktığımda sağ gözümün garip bir biçimde şiştiğini gördüm. Yorgunluk?.. Allerji?.. Böcek ısırması?.. Çözemedim. Tam doktora gitmeye karar verdiğimde indi. Sonra yine şişti, yine indi!

İki defa -eşimle nedenini bulamadığımız şekilde- Lilith bilgi dosyam silindi. Bir yerde bir salaklık yapmıştım kesinlikle ama ne? Oysa söylemeliyim ki bu salaklığı -o her ne ise- onbeş yıllık bilgisayar kullanma geçmişimde ilk kez yapıyordum. Hem de bir ay içinde peşpeşe!

Bir kere de, gün ışıyana dek internette bilgi arama macerası sonrası yorgun argın -deyim yerindeyse sızarak uyuduğum- bir günün sabahında bilgisayarımda nasıl download ettiğimi hatırlamadığım müzikler buldum. Lilith’in bir vampir olduğunu öne süren çarpıcı ve ürkünç bir site kaynaklı… Büyüleyiciydi müzikler de, site de. Eski Lilith’ciliğime doğru akıttı beni dehşet müzik ve resimler. Zor toparladım kafamı.

Sözün özü garip şeyler olmaktaydı etrafta!

Bu arada -tüm olanlara karşın- sabahları yorgunluktan bunaltı ve baş ağrısı ile kalkıyor; ama beynim, bu saatlerde en dinlenmiş halinde olduğu için hemen başlıyordum yeniden okumaya. Artık bende bir tutku ve takıntı haline gelmişti bilmeceyi çözmek. Bir yandan da Lilith’in sıkıştırıldığı, bağlandığı, gömüldüğü köşeden bana elini uzattığını duyumsuyordum.

Deliriyor muydum?

Bir gün bilgiler gelmeye başladı bir başka odaktan! Thoth Tarot ile arıyordum artık cevapları. Kendi başıma çıkamamıştım kısacası… diğer çoğunluk araştırmacı gibi!

Kopuk kopuktu ama gerçekti bağlantı. Kontağın kurulabildiği nadir seanslarda birbiri ile asla çelişmiyordu söylenenler ne kadar şaşırtıcı olsa da. Kimdi bu bilginin kaynağı? Lilith mi? Bir pozitif varlık mı? Kendi bilinç altım mı? Bilmiyorum. Kim ve ne olursa olsun dostluğu belliydi; çünkü ondan öğrendiğim şeyler sonrasında, kafamdaki “karman çorman” ve çelişik bilgiler, yerine oturmaya başladı. Böylece cevapları nerede aramam gerektiğini çözdüm. İpin ucunu yakalamıştım. Kısa zaman sonra da derinlere gömülmüş parçaları bulup yanyana getirdim ve resmi gördüm.

Bu gün bile gün ışığına çıkardığım resimde yer yer dolduramadığım -ve zaman içinde dolduracağıma emin olduğum- boşluklar olduğunu bilmekteyim. Ama görüntü, anlam çıkarılacak kadar belirgin, üstelik inanılmazdır da. Yazacaklarım -belki de saklı gerçeklerin gün ışığına ilk çıkışı olduğu için- okunduğunda dudakların bükülmesine neden olacaktır, ama ben hazırım her şeye…

Bu arada -çoğunuza garip ve alışılmadık, hatta belki de komik gelecek olsa da- beni doğru bilgilere ulaştıran ve kendini bilinç altıma “İlinser” olarak tanıtan dost varlığa teşekkürlerimi yollamak gereği duyuyorum. (İçinizden geliyorsa rahat rahat gülebilirsiniz).

2. SABA MELİKESİ

(Arap kültründe Lilith)

Konuya öncelikle Lilith olduğu öne sürülen bir tarihsel kişilik ile girmek istiyorum. Kraliçenin Lilith olduğunu en çok ünlü araştırmacı Rivkah Kluge öne sürmekte. Birçok mistik tradisyonda da bu bilgi kabul görmüş.

Saba kraliçesini tanıtmaya onun gerçek bir kişi olduğunu söyleyerek başlayayım. Yani anlatacaklarım bir masal değil; hepsi de bir zamanlar yaşanmış olaylar. Gerçi çok eski oldukları için öykünün kimi yerleri silikleşmiş, belirsizleşmiş ama yine de okuyucuyu uzak diyarlara sürükleyecek kadar detay var elimde.

Bu egzotik hikayeyi bizlere sunan kaynak ise doğunun binbir gece masalları değil; tek tanrılı dinlerin kutsal kitapları! En başta Museviliğin kutsal kitabı Tevrat ondan söz etmiş; ardından İslamın kutsal kitabı Kuran! Ve son olarak Etyopya Hristiyanlığının İncil’i Kebra Negast. Kebra Negast (The Glory of the Kings) İS. 6. veya 9. yüzyıl tarihli Etyopya hristiyanlığının kutsal kitabı. Bu kitap kültürümüzde pek bilinmiyor ama son derece önemli bir yapıt. Etyopya -hatta belki de Afrika- Hristiyanlığının temeli. Ve hemen ekleyeyim ki Etyopya’da Hristiyanlık son derece yaygın ve iddialı.

Sözün özü, adı geçen kaynaklarda yer alması nedeniyle Kraliçenin -bir masal kahramanından çok- dinsel bir kişilik olduğunu söyleyebiliriz.

Belkıs’ın orijini hakkında konunun üstadları -her zamanki gibi- bir türlü anlaşamıyorlar ve herkesin kafasını -ve belki de inancını- bir güzel karıştırıyorlar. Doğaldır ki hepsi de “benim kaynağım en gerçeğidir” iddiasında. Örneğin araştırmacı Abraham Geiger, Abraham Katsch ve Professor C. C. Torrey Kurandaki öykünün orijinal olmadığını, Targum Sheni to Eshter adlı kitaptan derlendiğini öne sürüyorlar (Targum’lar Tevrat’ın Arami dilinde yazılmış yorumları. Targum Sheni ise bunların en önemlilerinden). Hz. Muhammed’in karılarından bazılarının yahudi olması nedeniyle peygamberin öyküyü bunlardan duyup Kuran’a kattığını söylüyorlar.

Kuran’daki bilgilerin “sahte” olduğu iddialarınaysa başta Nisar Muhammed olmak üzere birçok İslam araştırmacısı karşı çıkıyor ve Kuran’da, Tevratta bulunmayan bazı önemli ayrıntılar olduğunu gösteriyor. Bu kez de Musevi araştırmacılar bu ayrıntıların Tevrat’ta yer almasa da, yahudi dini midraşlarının (Museviliğin temel din kitapları) en önemlilerinden olan Midrash Mishle, Midrash Hachefez’de yer alıdığını; ayrıca Alphabet Ben Sira adlı meşhur kitapta da bunlara rastlandığını söylüyorlar. Adı geçen kitaplar kültürümüzde duyulmamış olsalar da tümü batıda yakından tanınan kutsal kitaplar. Özetle Belkıs öyküsünün kime kimden yansıdığının içinden kimse çıkamıyor.

Davut peygamber’in oğlu olan Süleyman, bir kral- peygamberdi. İslam dini onu hak peygamberi olarak kabul etse de aslında Yahudi dininin peygamberiydi. Öyle ki Tevrat’ın -neredeyse- beşte biri ona ait! 3000 şiirlik “Süleyman’ın Meselleri”, 1005 mezmurluk “Vaiz” ve meşhur “Neşideler Neşidesi” -bizzat kendisince yazıldığı kuşkulu olsa da- hep onun adını taşıyor.

Süleyman’ın emrinde hem dalgıçlık yapan hem de bina kuran cinler vardı; hem rüzgara hükmederdi, hem de kuş dahil birçok hayvanın dilini bilirdi. (Neml 27:17-19)

MÖ 961 yılından başlayarak 39 yıl boyunca İsrail’e krallık eden Süleyman, şaşaa ve lüks içinde yaşayan zengin bir kraldı. Bağlar, havuzlar, benzersiz güzellikte bahçelerle bezeli ülkesinde, egzotik müzik aletleri çalan şarkıcılarla dolu sarayında, iki altın aslanın arasına yerleşmiş, altın süslerle işli, kol dayama yerleri som altın olan fildişi tahtında hükmederdi ülkesine (Tevrat, I Krallar 10.bap).

Şimdi gelelim Belkıs’a… Süleyman’ın aşkı olan gizemli kraliçeye... Aslında onun hakkında bilinenler öylesine az ki... Hatta adının Belkıs olup olmadığı bile tam olarak belli değil. Zaten bu isim Kuranda geçmiyor, kutsal kitabımız ondan sadece Saba Melikesi diye söz ediyor.

Kraliçeden, sadece Kuran’da söz edilmiyor. Tevratta, Musevilerin kanun ve tefsir kitabı Talmud’da, Targum Sheni to Eshter’de, Alphabet of Ben Sira’da da yer almakta. Eşdeyişle temel olarak Musevi dininin kişiliklerinden. Fakat bu kitaplarda da adı belirsiz; tümünde Belkıs diye değil, Saba Kraliçesi şeklinde anılmış. Bizim bildiğimiz Belkıs ismi ise sadece İslam öncesi Arap kaynaklarınca kullanılıyor.

Saba Melikesi ile ilgili en detaylı bilgileri ise Kebra Negast’dan öğreniyoruz. Önceden de söz ettiğim gibi Etiyopya Hıristiyanlığının kutsal kitabından…

Kabra Negast’a göre adı Makeda olan kraliçe, İÖ. 1020 de, Ofir’de doğmuş. Annesi kraliçe İsmeni, babası vezir Za Sebado; sonradan kral olmuş. Bir hikayeye göreyse kraliçe yılan tanrıya kurban edilecekken Angaboo adlı yabancı tarafından kurtarılmış. Çocukluğunda Makeda’nın başına gelenler bu kadarla da kalmamış; bir çakal tarafından da ısırılmış ve tek ayağında -kapsamı belirsiz- izler kalmış. Kimisi sakat olduğunu iddia ediyor, kimisiyse sadece kötü yara izleri taşıdığını.

Babası İÖ. 1005’de ölünce, 15 yaşında kraliçe olmuş Makeda. 40 yıl hüküm sürdüğüne, altı yıl bakire kaldığına ve hiç evlenmediğine inanılıyor. Efsaneler çok çeşitli onun hakkında, ama çoğunun uzlaştığı tek nokta var; o da Saba melikesinin siyah derili olduğu!

Kuran’a göre günlerden bir gün kral Süleyman’ın hayvanlardan oluşmuş ordusunun arasında Hüdhüd adlı kuşu görememesi ile başlamış her şey. Yorumculara göre, gerçekte Çavuş kuşu veya İbibik adı ile tanınan bu kuş kutsal.

Süleyman çok öfkelenmiş onu görmediğinde; kendisine haber vermeden ordudan ayrılmış olmasına öyle kızmış ki, zavallı kuşu öldürmeyi bile düşünmüş. Oysa Hüdhüd o arada Sebe diyarındaymış ve buralarda ulu musevi Süleyman’ın tanrısı yerine güneşe tapan bir kraliçenin olduğunu keşfetmekteymiş. 27 Neml: 20-24

Bu haberi alan Süleyman, bir mektup yollamış Hüdhüd aracılığı ile kraliçeye, onu ve milletini hak dinine davet etmiş. Eğer dinini değiştirmeyi kabul etmezse güçlü ordusu ile ülkeyi yakıp yıkacağını da eklemiş. Melike de hediye yüklü yeni bir kervan düzmüş; buna ek olarak kervana kendini de dahil etmiş. Elçilerini yollayıp Süleyman’a geleceği haberini vermiş.

Öykünün buradan sonrası daha da ilginç. Haber Süleyman’a ulaştığında cinleri bir korkudur almış; çünkü Belkıs’ın annesinin cin, babasının insan olduğunu biliyorlar ve Süleyman onu beğenir de evlenirse kendilerine hükümdar olacağından endişe ediyorlarmış. Bu nedenle krallarına gidip önlem olarak -belki de sakat bacağını kullanarak- “Melikenin bacakları kıllıdır, ayağı eşek toynağıdır” demişler. Hem de kıllı bacakları için Arapça’da tel gibi, kıvır kıvır bir şeyi anlatan çok kaba bir kelime kullanarak… (Burada Lilith’in bir diğer adının da “dame with the donkey legs” yani eşek bacaklı kadın olduğunu belirteyim).

Süleyman gerçeği öğrenmek için hemen bir plan yapmış, sarayının önüne camdan su akıntısı benzeri bir gölcük oluşturmuş. Buradan geçerken kraliçenin eteklerini kaldıracağını ve kendinin de gerçeği göreceğini tahmin etmiş.

Sonunda kraliçe gelmiş saraya; karşılaştığı güzelliklerden şaşmış halde muhteşem kralın düşündüğü gibi eteklerini kaldırıp bacaklarını az buçuk açmış. Böylece Süleyman onun –erkek gibi kıllı olsa da- normal bacaklara; kraliçe de Süleyman’ın benzersiz bir görkeme sahip olduğunu anlamış. Kral onu sevmiş, kraliçe de Süleyman’ın dinini…

Öykünün Tevrat -yani ilk- edisyonu ise bazı farklılıklar da içerir. İşin garibi ise Kurandan daha eskidir; ama çok daha gerçekçidir… ve de daha ilginç!..

Tevrat’ta Şeba kraliçesi I Krallar 10. Bapta anlatılır. Sadece 29 ayet boyunca… Ya ilerdeki bölümlerde?.. Kısacık birkaç ayet daha vardır; ama çok şey açıklayan kısacık birkaç ayet… Ama biz bu konuyu da ilerde incelemek için bir kenara bırakıp yine bap 10’a dönelim:

Tevrat’a göre “Şeba Kıraliçası” dır Süleyman’ın ününü duyup onun yanına gitmek isteyen melikenin adı… Tehdit altında değildir Kuranda yazdığı gibi. Amacı, bu bilge kralı kimi cevaplanması zor sorularla test etmektir. Yani amaç aşk, meşk değil, bilgidir.

Melike, Süleyman ile karşılaşınca “yüreğindeki bütün şeyler hakkında onunla konuşur ve tüm sorularına yanıt alır; öyle ki “kral için kadına cevap vermediği gizli birşey kalmaz”. I Krallar 10:3.

Belkıs ülkesine geri döndükten sonra İbrani tanrısını yasal tanrı olarak halkına kabul ettirmiş ve bir daha “güneşe, göğün benzersizliğine, dağlara, korulara, taşlara, ormanların ağaçlarına, sulardaki derinliklere tapılmasını” yasaklamıştır. Kraliçe yeni erkek egemen dininden –Yahudilikten- öylesine etkilenmiştir ki “bundan böyle Etyopya’da kraliçe asla olmayacak, sadece erkekler hükmedecektir” şeklinde bir yasa bile çıkarmıştır.

Böylece Etyopya’ya ve Saba diyarına tek tanrıcılığı o götürmüştür. Hem de serbest aşk, bolluk ve cinsellik tanrıçası Astarte tapımını yıkarak. Bir kadın olduğu halde anaerkil bir dine son vermiştir!

Şimdi çoğunuzun akılına “anaerkil bir ülke kraliçesi neden tek tanrılı, baskıcı bir sistemin taraftarı oldu?” diye bir soru takıldı biliyorum. Egzotik bir güzel, doğulu kadınların gizemli karizmasına sahip bir afet, üstelik şehvet tanrıçasına tapan bir dinde büyümüş olan Belkıs, nasıl olup da erkek egemen bir dini seçmiştir?

Oysa işler çok farklıdır sevgili okuyucum; bilmelisiniz ki Belkıs’ın egzotik afetliğinin tek bir somut kanıtı yoktur biryerde! Yerine, onun savunucusu olduğu inancın seçtiği cins olan erkeklere gayet de yakın olduğuna dair bazı bilgiler vardır!

Öncelikle: Kebra Negast’a göre kraliçe Solomon’un karşısına çıktığında erkek kılığındadır! “Eh, ne de olsa onca uzun yolu kadın olarak almak tehlikelidir, bu nedenle Belkıs erkek kıyafeti giymiştir” diyenlere hemen önceki bölümleri hatırlatayım: Önceki bölümlerden anımsayacağınız gibi Süleyman’ın “cam havuz”unun üzerinden geçerken kral onun bacaklarının erkek bacağı gibi kıllı olduğunu görmüştü. İfrit olup olmadığını bilemem ama erkek hormonu açısından bolluk içinde olduğu bellidir.

Bu kadının tek tanrıcılığını gösteren bir mit daha var: “True Cross” miti. “Gerçek Haç” şeklinde tercüme edilebilir belki de. Batıda hayli yaygın olarak biliniyor ama bizlere yabancı.

Mite göre Adem ölmeden önce Şit peygamber’i cennete girip bir kez daha kendileri için yalvarmaya ikna eder. Böylece Cebrail ile karşılaşan Şit, baş melekten bilgi meyvası ağacının bir dalını alır. Ağaç, Havva’dan beri kararmış ama Mikail insanın yeniden kurtulacağı müjdesini verince tekrar filizlenmiştir. Ama Şit dönmekte geç kalır, geldiğinde Adem’i ölmüş bulur. O da bu dalı bir anı olarak babasının mezarına diker. Ağaç büyür, Süleyman zamanında koca bir ağaç olur. Süleyman onu keser ve kullanmak ister ama başaramaz; çünkü ne yaparsa yapsın ağaç şekil değiştirmekte ve sürekli bir köprüye dönüşmektedir. Kraliçe Şeba ise öyle bir monoteisttir ki, bu köprüyü görünce hemen secde eder ve bizim Yahudi peygamberi Süleyman’ın anlayamadığını bir bakışta kavrayıp üzerine basmaz; yerine kutsal ağacı öper ve bunun İsa’nın çarmıha gerileceği ağaç olduğunun bilgisini veriverir (Mitin kimi versiyonlarına göreyse üzerinden geçerek ördek gibi perdeli ayağını iyileştirir).

Neden melike tek tanrıcılığa bu denli yakındır? O güçlerle bir yakınlığı var mıdır?

Eğer akrabalık bir yakınlık ise -ki öyledir- kraliçe de “sağ yol” enerjileri denen bu güçlere o denli yakındır; Çünkü Belkıs’ın soyu, tek tanrıcılığın büyük piri hz. İbrahim’e dayanmaktadır:

Tekvin 25:1-6

“1: ve İbrahim başka bir kadın aldı, ve onun adı Kketura idi. 2: Ve ona Medan’ı….. ve Yokşan’ı doğurdu. 3:Ve Yokşan Şaba’nın ve Dedan’ın babası oldu…. 4: Ve Midyan’ın oğlulları…. Ve Hanok idiler. 6: “İbrahim cariyelerinin oğullarına ise hediyeler verdi ve henüz hayattayken onları oğlu İshak’ın yanından şarka doğru, şark diyarına gönderdi”.

İncil, şark diyarı olarak isimlendirilen Saba’nın tek tanrı inancına çabucak geçeceğini de müjdelemektedir: V Psalms 68:31

“Mısırdan reisler gelecek; Habeş ili Allah’ a ellerini çabuk uzatacak”.

Kilometrelerce genişlikteki topraklara yayılmış pagan, seks ile tapınan, Ana Tanrıçaya saygı duyan halkları tek tanrıcı yapmak kolay değil. Tüm Etiyopya ve Arabistan’ı, anaerkil düzen ve serbest aşktan “kurtaran” bu kadının yaptıkları Tanrı “indinde” de önemli olmalı ki İncil üç ayrı yerde onun yaptıklarının altını çizmekte ve melikenin Süleyman’dan çok daha önemli biri olduğunu söylemektedir! Öyle yüce bir şahsiyettir ki melike, ahret günü suçluları mahkum edecek bir gücü de vardır!

İncil, Luka 11:31

“Cenup kraliçesi, hüküm günü bu neslin adamlarıyla kalkacak, onları mahkum edecektir; çünkü o Süleyman’ın hikmetini dinlemek için dünyanın öte ucundan geldi; ve işte Süleyman’dan daha büyüğü buradadır.”

Bu güzel haberi verenin sadece Hıristiyanlık olmadığını da hemen belirteyim. Tevrat da “Şeba’dan gelecek olan”ın Rabbin yaptıklarını anlatacağını söylemektedir:

Tevrat, İşaya 60:1/6

“Kalk, aydınlan, çünkü ışığın geldi ve Rab’bin izzeti üzerine doğdu. Develerin çokluğu, Midyan’ın ve Eyfa’nın hecin develeri seni kaplayacak, Seba’dan onların hepsi gelecektir, altın ve günnük getirecekler, ve Rab’bin hamtlerini ilan edecekler”.

İşte kraliçe böylesi bir zat-ı muhterem… Kimine göre kıllı bacaklı, kimine göre sakat, kimine göreyse Lilith’in kendisi.

İlginç nokta şu ki herkesin tanıdığı ve bir kimlik yakıştırdığı bu meşhur Saba Melikesinin adı Saba hakkında bilgi veren yazıtların hiçbirinde geçmiyor. Sanki hiç yaşamış gibi… ondan söz eden hiçbir referansa rastlanmıyor … Tabii ki Yahudilerin tanrı kelamı Tevrat dışında…

İncil, Matta 12:42

“Cenup kraliçesi hüküm günü bu nesil ile beraber kalkıp onu mahkum edecektir; zira o, Süleyman’ın hikmetini dinlemek için dünyanın öte uçlarından geldi; ve işte, Süleyman’dan daha büyüğü buradadır”.

 

3. KERAMETİ KENDİNDEN MENKUL BİR KİTAP

(Yahudi mistisizminde Lilith)

Ülkemizde pek de tanınmayan Lilith, batıda fırtınalar koparacak kadar popüler. Adına dergiler çıkartılıyor, forumlar düzenleniyor, gruplar kuruluyor. Kimliği ve “ne”liği hakkında kimseler tam bir karara varamasa da çoğunluk onu Yahudilik mistisizminden tanımış. Bu nedenle de tanrıya baş kaldırmış bir demoness (dişi cin, dişi ifrit) olduğunda neredeyse herkes hemfikir. Yine de onun hakkında yazılmış yüzlerce kitabın çoğu -sözleşmişçesine- şöyle başlıyor: “Lilith; kaynağı çok karışık ve içinden çıkılması güç bir konudur”. Doğrusu ya; ben de o düşüncedeyim ve sizi baştan uyarıyorum: Konu karışık! Bu nedenle , İyisi mi en baştan -ya da en baş sanılandan- başlayalım incelemeye:

Onlarca kimlik yakıştırılmış Lilith’e yüzyıllar boyu. Ama sanırım bunlardan en önemlisi Adem’in ilk karısı olduğu. Yani inanca göre ilk kadın Lilith, Havva değil!

Şaşırdınız mı? İş bu kadar da değil. Üstelik Lilith, Adem’e baş kaldırıp onunla eşit olduğunu öne sürmüş, bu nedenle sevişirken kocasının altına yatmayı reddetmiş. Hani Hıristiyan misyonerlerin Afrika’daki özgür zencilere metazori kabul ettirmeye çalışıp, ora kadınlarınca bir güzel alaya alındıkları “misyoner pozisyonu”nda sevişmemiş Lilith.

Lilith’in -feministlerin pek sevmesine neden olan- bu kimliğinin en önemli kaynağı Alpha Beth Ben Sira adlı bir kitap. Yazarı belirsiz. 11. yüzyıldan kalma olduğu sanılıyor. Bazı yahudi midraş’larının (Tevrat kökenli, Tevrat’ı yorumlama ve aydınlatma amaçlı efsaneler) derlenmesiyle oluşturulmuş. Araştırmacılar tarafından 600-1000; bazılarınca ise 800-1000 olarak tarihlendirilen Alphabeth kimilerince pek sevilse de, genelde “şüpheli” olarak kabul ediliyor ve Yahudi hahamlarından çok, Pers ve Arap orijinli olduğuna inanılıyor.

Şimdi bir bakalım Alphabeth Ben Sira ne demekte:

Alphabet of Ben Sira; Soru: 5 (23a-b): (Tercüme: Norman Bronznick)

“Bir gün kral Nabukadnezar’ın oğlu ümitsiz biçimde hastalanınca kral, Ben Sira’ya emretti: -Oğlumu iyileştir; yoksa seni öldürürüm- (hemen bir hatırlatma: Kraliçe Belkıs’ın Süleyman’dan olan oğlunun da bir rivayete göre Nabukadnezzar olduğunu anımsatayım). Bu sözler üzerine Ben Sira hemen Tanrının kutsal adıyla bir tılsım yazdı; üzerine de iyileştirici meleklerin adlarını, biçimlerini, kanatlarını, ellerini ve ayaklarını kazıdı. Nabukadnezar ise talismana (tılsıma) bakıp sordu:

-Bunlar kim?

-Bunlar sağlık melekleri: Snvi, Snsvi ve Smnglof. Tanrı evrenin yaratılış gününün altıncısında Ademi yarattıktan sonra onun hayvanlara ad vermesini emretti. Adem her hayvanının eşinin olduğunu gördü ve yalnızlık hissetti. Hayvanların eşlerini kendine eş seçti ama mutlu olamadı. O zaman yaratıcı “Adamın yalnız olması iyi değil” (Tekvin 2:18) dedi ve Adem’i yarattığı topraktan bir de kadın yaratıp adını Lilith koydu. Ama Adem ve Lilith hemen kavgaya başladılar; çünkü Lilith: -Ben senin altına yatmam, ancak üzerine çıkarsam sevişirim. İkimiz de aynı topraktan yaratıldığımız için eşitiz- diyordu. Öyle kavga ettiler ki, sonunda Lilith Tanrının “ağza alınmaz” adını söyleyip göğe kaçınca, Adem yaratıcıya Lilith’i şikayet etti. Bunu duyan yaratıcı Adem’i uyutup, kaburga kemiğinden “daha uygun” bir kadın yaptı ve de üç meleğini Lilith’i bulmak için görevlendirdi. Dedi ki: -Dönmeyi kabul etmezse her gün yüz çocuğunu öldürün-. Melekler Lilith’I denizin ortasında buldular ama o dönmedi. Dedi ki: -Beni bırakın; ben bebeklere hastalık vermek için varım. Bebek üzerinde eğer erkek ise doğduktan sonraki sekiz gün, kız ise yirmi gün gücüm olacak-. Bu sözleri duyan melekler dönmesi için ısrar ettiler. O zaman o da tanrı adına yemin ederek şöyle dedi: - Bebeklerin üzerindeki bir tılsımda sizlerin adını görürsem, ona gücüm geçmeyecek-. Aynı zamanda her gün 100 bebeğinin ölmesini de kabul etti”.

Bu sözlerden sonra Ben Sira konuşmayı sürdürür: “İşte bu nedenle bebeklerin üzerine bu tılsımı koyarız. Lilith isimleri görünce yeminini hatırlayıp çocukları rahat bırakır ve çocuk iyileşir”.

Öykü bu… Varsayımları ilginç. Lilith’in ilk kadın olduğunu, eşitlik istediğini, çocuk öldürdüğünü ortaya atıyor. Kimi gülüp geçmiş savlarına, kimisi inanmış. Oysa kesin olan bir durum var ki bebekleri öldürdüğü inancı çok etkili olmuş halk arasında; öyle ki kimi yerlerde öykü unutulmuş, ama bir cinin çocuklara musallat olduğu hep hatırlanarak bebeklerin üzerine tılsımlar takılmış. Günümüzde bile inanan çok. Hatta ülkemizde bile. Kanımca bu inancın yaşamasının nedeni batıda yeni doğmuş bebeklerin ölümüne neden olan bir illet: SIDS (Sudden Infant Death Syndrome; yada halk ardındaki deyişiyle -beşik ölümü-). Sağlıklı bebeklerin -görünürde ortada hiçbir neden yokken, özellikle de geceleri uykularında ölmelerine sebep olan bir hastalık bu. Nedenleri ise hala bulunamamış!

 

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

4. VAMPİRLER DİŞİDİR GERÇEKTE

(Yunan mitolojisinde Lilith)

Yunan mitolojisinde adı da, işlevselliği de az buçuk Lilith’i andıran iki varlık vardır. Kimilerine göre Lilith’in ilk emanasyonlarından (görünümlerinden)’dırlar; kimine göreyse ikisi ayrı mitlerin kahramanlarıdır.

Varlıkların ikisi de kadındır; Ekhidna ve Lamia. Öncelikle Ekhidna… bakalım hikayesi neymiş Ekhidna’nın:

Ekhidna... "Azgın yürekli" ve "Güzel yanaklı, fıldır fıldır gözlü bakire" olarak nitelenen Ekhidna! Kocası ise Typhon; mitololojide Hıristiyanlık ve Museviliğin Şeytan’ına en çok benzeyen varlık.

Adının mitolojik anlamı Engerek olan Ekhidna güzel bir kadındır, ama bir kusuru vardır: Belden aşağısı yılandır. Hemde "benek benek, amansız bir yılan". Ama aynı zamanda bir anadır o. Typhon’la çifleştiği ve yeraltında, yeryüzünde ne kadar korkunç köpek ve canavar varsa hepsini ürettiği, örneğin Mısırdaki Sphinx'i doğurmuş olduğu söylenir.

Eski Yunan dininin temel bilgiler kitabının yazarı -kimine göre peygamberi- olan Hesiodos’a bakılırsa, Ekhidna’nın Pontos’la Gaia’nın (Denizin Dalgaları ile Yer) çocukları olan Keto’yla Phorkys’in kızı olması muhtemeldir.

Hesiodos, Theogonia:

295

Kallirhoe yenilmez bir ejderha da yarattı

Ne ölümlülere, ne de ölümsüzlere benzeyen.

Bir mağarada doğdu azgın yürekli Ekhidna.

Yarı bedeni bir genç kızdı onun,

Güzel yanakları ve gözleri fıldır fıldır,

Yarı bedeniyse koskoca bir yılandı, korkunç,

300

her yanı benek benek amansız bir yılan

yerin gizli deliklerinde kaybolan;

mağarasında otururdu Ekhidna,

Aşağıda, oyuk bir kayanın ta dibinde,

Ölümlülerden ve ölümsüzlerden uzakta,

Tanrılar vermişti ona o ünlü yurdu,

Orada, yer altında, Arima ülkesinde,

Kapalı yaşıyordu kana susamış Ekhidna.

305

yaşlanmadan, ölmeden, hep genç kalarak.

Derler ki Ekhidna, Typhon’la çiftleşmiş,

O fıldır fıldır gözlü bakire

Taşkın, yasa dinlemez Typhon’la çiftleşmiş,

Ve azgın yürekli çocuklara gebe kalmış:

Orthos’u dünyaya getirmiş ilkin,

Öküz çobanı Geryon’un köpeğini,

……………

Pontos Eukseinos’un Yunan kolonileri sakinleri ise, Ekhidna hakkında oldukça farklı bir efsane anlatmışlar. Bu efsaneye göre, Skythia’ya (İskit illeri) gelen Herakles, at sürülerini otlamaya bırakarak uyur, uyandığı zaman atları bulmaz. Onları ararken, bir canavarla karşılaşır. Bir mağarada yaşayan Ekhidna, Herakles’e, eğer kendisiyle aşk beraberliğine razı olursa, atlarını kendisine iade edeceğini dair söz verir. Herakles bunu kabul eder ve böylece ikisinin üç çocukları olur; Agathyrsos, Gelonoi şehrine adını veren Gelonos ve Skythler (İskitler) ırkına adını veren Skythes.

Lilith’in ilk emanasyonlarından olduğu öne sürülen ikinci varlık Lamia ise -Diodors, Bibliotheke XX 41, 3-6’dan öğrendiğimize göre- güzeller güzeli bir kraliçedir. Kimisi Libya kraliçesi der ona, kimisiyse Frigya… Hem de öylesine güzeldir ki, günlerden bir gün Zeus tarafından sevilmek bahtsızlığına uğrar. Bahtsızlığına diyorum, çünkü her biri, bir diğerinden daha garabet felaketlere uğratılmıştır Zeus’un kıskanç karısı Hera tarafından. Oysa gariptir ki Hera yüzyıllar boyunca namuslu ev kadınlarının koruyucusu olan “temiz ve hanım” bir tanrıça olarak tanınmıştır. Gerçekten de kimin eli kimin cebinde belli olmayan Olympos’da sevgilisi olmayan nadir tanrıçalardandır.

Diğer kurbanlar gibi Lamia da Hera’nın elinden yakayı kurtaramaz. Zeus ile güzel güzel sevişip, bir sürü çocuk doğuradursun, bu ilişki bir gün Hera’nın kulağına gider. Baş tanrının karısı gerçekten çok namuslu bir katildir tüm öykülerinde! Lamia’dan da intikam almak için bir plan hazırlar ve güzel kraliçenin doğurduğu tüm çocukları öldürmeye karar verir… yapar da bunu (aynı Alpahabeth Ben Sira’daki gibi, çocukları melekler tarafından öldürülen demones/kötü dişi motifinin burada da tekrarlandığının altını çizeyim). Bunu gören Lamia dayanamaz çocuklarının tümünü birden kaybetmenin kederine. Öyle bir acı çeker ki, sonunda delirir, yaşadığı çevreden kaçıp bir mağaraya saklanır ve kendisinden daha şanslı olup bebekleri yaşayan anneleri kıskanarak çocuklarını kaçırıp çiğ çiğ yemeye başlar. Bizim namuslu ev kadını Hera’mız bununla da yetinmez ve Lamia deliliği iyice yaşasın diye uyuma yeteneğini de alır elinden.

Gelgelelim, Hera höpürse de, köpürse de, Zeus hala sevmektedir zavallı kraliçeyi. Ama baştanrı olsa da, onun da her erkek gibi karısı karşısında yüreği korkudan “üçbuçuk atmaktadır”. Bu nedenle hesap sormaz Hera’dan; ama Lamia’ya istediği zaman gözlerini çıkarma ve böylece uyuyabilme yeteneğini verir. Lamia’cık da -özellikle çok şarap içtiği gecelerde- gözlerini çıkarıp uyur, çocukları rahat bırakır.

Lamia efsanesi çok ciddiye alınmış antik çağlarda, öyle ki Horatius, Arspoetica’sında (340) ciddi ciddi Lamia’nın karnından çocukların canlı olarak alınabileceğini anlatmış. Belki de bu nedenle kimi araştırmacılar Kırmızı Başlıklı Kız masalının temasının Lamia efsanesine dayandığını öne sürmüşler.

Çocukluğumuzda kimi masallardan korktuğumuz gibi, eski Yunan’da da çok korkulmuş Lamia’dan. Özellikle çocukları korkutmak için pek kullanılmış. Sonra çocukların kanını içtiği söylencesi giderek, istediği biçime girerek erkekleri aldattığı, kanlarını içtiği ve cinsel organlarını koparttığı şeklini almış. Eski Roma’da da delikanlıların kanını emen dişi cinlere Lamia denir olmuş. Sonuçta asıl efsane unutulmuş ve özellikle Roma’da geceleri erkeklere yapışıp onların kanını emen ve erkeklik organlarını koparan vampir ruhların adı olarak kalmış. (Metafizik alemde vampir varlıkların olduğuna tüm okültistler inanır. Bunlar filmlerde izlediğimiz gibi, uzun dişlerini boyunlara batırıp kan emen garip giyinişli, beyaz tenli erkekler değildir tabii ki. Onlar, yaşam enerjisi denilen, hepimizin fazla fazla sahip olduğu (ama değerini hiç de bilemediği) enerjinin peşindedirler. Hem sadece varlıklar mı? Değil; hatta kimi antik çağ tanrıları da! Hatta bazı metafizikçiler kurban olayının gerisinde böylesi bir beslenme gereksiniminin olduğunu öne sürecek kadar ileri de gidiyorlar. Bu konuyu derinlemesine merak eden 3000 Yılının Sırları adlı kitabımdan Tanrılar Kan istiyor adlı bölümü okuyabilir.)

Peki Lilith midir gerçekte Lamia? Kimileri öyle olduğunu açıkça ifade etmiş: Örneğin 4.yy. yorumcularından Hieronymous… Lilith, Zeus tarafından terk edilen Lidya kraliçesi Lamia ile özdeşleştirmiş.

Ya da soruyu farklı şekilde soracak olursak, Lilith sanılmasına neden olan isminin fonetik benzerliği, işlevselliği dışında başka bir özelliği var mıdır? Lamia’nın bacaklarının eşek bacağı olduğunu söylesem? (Yoksa Süleyman’ın havuzu neden yaptığını unuttunuz mu?).

Buna ek olarak Lamia’nın da -aynı Ekhidna gibi- bir de yılan kuyruğu vardır.

Yılan bacaklı kadın, Lilith’in ta kendisidir (Hıristiyanlıkta Havva ve Adem’i “iyi ve kötüyü bilme” meyvasını yemeye teşvik eden yılanı sembolize eder. Eşdeyişle yasak meyvayı veren yılan, -ya da Şeytan- Hıristiyanlıkta bir dişi yaratıktır. Ortaçağın son yarısından başlayarak insanın cennetten atılmasına neden olan Şeytan’ın belden aşağısı yılan bir kadın -yani Lilith- olduğu görüşü doğmuştur. Oysa Lilith doğrudan İncil’de yer almaz. Bazı araştırmacılar Lilith ile yılan arasındaki ilişkiyi açıklayan bazı mitler de olduğunu öne sürmüşlerdir; ama bunlardan hiçbiri ulaşmamıştır ne yazık ki günümüze…

Lilith’in cennetteki yılan olduğu inancı -özellikle Rönesans döneminde- sanatçılar arasında da hayli işlenmiştir. Örneğin Michealangelo’nun Sistine kilisesindeki resimleri bu konuya örnektir.

Vampir mitlerinin kaynağı olarak kabul edilen Lamia, bu işlevselliğinde yalnız da değildir. Zeyna’nın Gabriel’i gibi, Lamia’nın da yanında -adının anlamı “zorla içeri giren” olan Empusa adında bir cin-kadın daha vardır. O da kılıktan kılığa girme özelliğine sahiptir ve genelde yolculara, kanlarını emmek için güzel bir kadın görünümünde saldırır. Onun da ayakları bir gariptir; öyle ki teki eşek pisliğinden, diğeri ise tunçtan yapılmıştır.

Çocukları çalıp yiyen Lamia’nın bir dolu rölyefi geçmiş ele. Ama bunlardan bazıları diğerlerine göre daha ilginç. Yani Lamia’yı çocuk yemekten çok daha farklı eylemleri realize ederken gösteriyor. Öyle ki kimi zaman Lamia bir yolcunun üzerine ata biner gibi oturmuş olarak sevişirken gösterilmiş! Bu sevişme pozisyonu ortaçağda cadılar arasında çok tutulduğunu söyleyeyim; çünkü hatırlarsanız Lilith’in Adem’e baş kaldırmasına neden olan pozisyonun tersidir. Demek ki Lamia’nın, kan emmekten başka cinsellikle de ilişkisi var. Zaten filmlerde de kadın vampirler -cinsel arzuları olmasa bile- hep seksi kadınlardır. Erkekleri baştan çıkarıp sevişeceklerine kanlarını emerler. Lamia’nın rölyefinde ise bu eski kraliçe kan emerken değil, basbayağı çırılçıplak sevişirken gösterilmiş ya neyse.

5. 5000 YILLIK ŞEYTAN

(Sümerlerde Lilith)

Bilginler Lilith’in orijinini İÖ. 3000’de Sümer uygarlığına dek sürüyorlar ve Yahudi mistisizminin, Lilith bilgisini bu kaynaklardan aldığını söylüyorlar. Yani bazıları… Bazıları ise Lilith olduğu sanılan karakterlerin başka başka varlıklar olduğunu iddia ediyorlar.

Lilith’in ilk izleri teoriye göre İÖ. 3500 tarihli Sümer- Babil inancında yer alan Lamaştu adlı bir demoneste görülüyor. Kanatları olan dişi bir ifrit Lamaştu ve bebekler ile yeni doğum yapmış kadınları öldürüyor. Bu korkunç varlık ayrıca hamile kadınların bebeklerini düşürmelerine, uyku düzensizlikleri ve kabuslara, hatta erkeklerin kanını içip, etini yemeye dek daha birçok etkinliğe de sahip! Aynı Lamia mitindeki gibi Lamaştu da şekil değiştirip erkek avlamakta birinci. Bu korkunç kimlik yaygın olarak tanınmakta eski çağlarda; öyle ki yapılan kazılarda Asur ve Kenan uygarlıklarına ait buluntularda bile böylesi korkunç bir varlığa karşı korunma tılsımları bulunmuş.

Sonraki iz İÖ. 3000 olarak belirleniyor… Ur kentindeki buluntularda gün ışığına çıkan bir tabletteki “Gılgamış ve Huluppu (söğut) Ağacı” öyküsünde küçük bir karakter olarak görülmüş.

Öykü, aşk tanrıçası İnanna’nın kutsal ağacına yerleşen bir dişi cin hakkında. Ünlü Sümerolog Noah Kramer adını Lillake diye okumuş ama bu konuda da spekülasyon çok. Adı doğru okunmuş olsa bile bu varlığın Lilith olup olmadığı hiç kesinlik kazanmamış.

İnanna, Göğün ve Yerin Kraliçesi: Sümer’deki Hikayeleri

(Diane Wolkstein ve Noah Kramer tarafından yayınlanmış versiyon)

“İnsanoğlu yaratıldığında,

Anum, Enlil ve Ereşkigal gök, yer ve yeraltına sahip olduğunda;

Enki yeraltına indiğinde ve deniz sahibinin onuruna dalgalandığında;

Euphrates kıyısında kök almış bir Huluppu ağacı vardı, ve onun sularıyla beslenirdi,

güney rüzgarınca kökünden sökülmüştü ve Euphrates tarafından sürüklenmişti.

Kıyıda dolaşmakta olan bir tanrıça sallanan ağacı gördü ve -Anu ve Enlil’in emriyle- Uruk’taki İnanna’nın bahçesine getirildi.

Inanna ağaca sevgiyle baktı, tahtasından bir taht ve yatak yapmak istiyordu.

On yıl sonra ağaç büyümüştü, ama bu sürede üzüntüyle gördü ki,

ümitleri gerçekleşmeyecek.

Çünkü bu sürede

ağacın köküne bir canavar yuva yapmıştı,

Zu-kuşu tepesinde yavrularını büyütüyor,

ve ifrit Lillake ortasına evini kurmuş.

Ama Gılgamış İnanna’nın yalvarışını duydu,

onu kurtarmaya geldi.

Ağır kalkanını aldı, ağır bronz sopasıyla canavarı öldürdü,

Zu-kuşu yavrularıyla dağlara kaçtı,

ve Lilake korku ile evini yıkıp kaçtı.”

Sonra, İÖ. 2400 tarihli Sümer kralları listesinde ve semitik dil konuşan Mezopotamya halkları arasında Lil adlı yıkıcı fırtına ve rüzgarların tanrıçası olarak çıkıyor karşımıza. Babilliler arasında ise rüzgar ruhu ve şehvet demonesi Lilitu diye tanınıyor.

İÖ. 2000 tarihli bir rölyefte de resmi bulunmuş Lilith’in. Bu rölyefin Lilith olduğunu Kramer de, Norman Corville de öne sürmüş ama karşı çıkan da çok olmuş. Rölyef, kanatlı, çıplak, kuş pençesinden ayakları olan bir kadını göstermekte. Başında dört boynuzu olan bir şapka, ellerinde de Mısır sembolü “ankh”ın en eski şekillerini taşımakta. Ayrıca ayaklarının altında iki aslan ve yanında iki baykuş da var.

Lilith eski çağlarda hep kötü bir tanrıça olarak görülmemiş. Sümerlerde tanrıça İnanna’nın sol eli olduğuna inanılırmış. Görevi ise erkekleri tanrıçanın tapınağında, tapınak kadınlarınca yapılan Tantrik ritüellere getirmekmiş. Yani bu rolde aldatıcı ve baştan çıkarıcı bir kadın ve fahişe olarak algılanmış.

Etimolojik bir araştırma Lilith hakkında garip sonuçlara götürebiliyor kişiyi. İnceleyelim.

SÜMERCEDE:

Lil: Hava. Örneğin baş tanrı, fırtına tanrısı Enlil’in adı En (Tanrı) ve Lil (hava) sözcüklerinden oluşmuş.

Lilitu: Ruh, spirit (çoğul). Lilith ile ilgili kullanılmış en eski terim olan Lili, bu sözcüğün tekili.

Lulu: Şehvet

Lalu: Lüks ve rahatlık.

Limnu: Kötülük.

SÜMER-BABİL İNANCINDA:

Ardatu: Evlilik çağındaki genç kız

Ardat Lili: Görevi ise erotik rüyalara neden olup, erkeklerin semenini ve gücünü almak olan genç dişi spirit.

Lilu: Çocuk hırsızı demonlar.

Bilgi öyle çok ki… Hangisi gerçek, hangisi değil ayırmak çok güç. Ama görülmekte ki eski çağlarda da Lilith’in özellikleri genelde iki başlıkta toplanabiliyor: Çocuk ve hamile kadın katili vampir, erkekleri baştan çıkaran şehvet demonesi. Birbirine çelişik iki kimlik…

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

6. CANAVARLARIN TOPLANTISI

(Tevrat’ta Lilith)

Tevrat’ın da Lilith hakkında konuştuğunu söyleyen çok bilgin var. Her zamanki gibi kanıtlayamıyorlar savlarını, ama söylenenler yabana atılır gibi de değil. Oysa tartışıla tartışıla canı çıkarılan -hepi topu- tek bir ayetcik. Evet, yanlış duymadınız; koca Tevrat’ta sadece bir ayet Lilith’den söz etmekte… eğer ediyorsa tabii… Bence mi?… Doğrusu bence ediyor. Etmiyor olsa bile incelemeye değer; çünkü böylelikle başka gerçekler gün ışığına çıkıyor kanımca… Örneğin; Tevrat yorumlarının her birinin bir diğerinden farklı şeyler söylediği gibi!

Lilith’den söz ettiği iddia edilen ayet İşaya 34:14. Ama ben tüm babı okuyalım derim; çünkü bu bap İslam dinini “kanlı”, tanrısını ise hoşgörüsüz olarak görüp beğenmeyen, Kuranı eleştiren “gayrı müslimlerin” kendi tanrılarının ne şefkatli, kitaplarının ise ne yumuşak ve sevgi dolu bir öğreti içerdiğini göstermesi açısından ilginç.

İşaya, Bap 34

1: Ey milletler, işitmek için yaklaşın; ve ey kavimler, iyi dinleyin; dünya, ve onun içindekiler; yer, ve ondan çıkanların hepsi, işitin.

2: Çünkü Rabbin bütün milletlere öfkesi, bütün onların ordusuna kızgınlığı var; onları bütün bütün yok etti, onları boğazlanmaya verdi.

3: Ve öldürülmüş olanlar dışarı atılacaklar, ve leşlerinin kokusu çıkacak; ve kanlarıyla dağlar eriyecek.

5: Çünkü kılıcım göklerde kanıncaya kadar içti; işte, Edom üzerine, ve lanet ettiğim kavimin üzerine hüküm için inecek.

6: Rabbin kılıcı kana, kuzuların ve ergeçlerin kanına doydu, yağla, koç böbreklerinin yağıyla yağlandı; çünkü Rabbin Botsara’da kurbanı, ve Edom diyarında büyük kırgını var.

8: Çünkü Rabbin öç alma günü, Sion davasından ötürü karşılık yılı var.

9: Ve Edom vadileri zifte, ve onun toprağı kükürde dönecek, ve diyarı yanan zift olacak.

10: Gece gündüz sönmeyecek; dumanı ebediyen tütecek; nesilden nesle ıssız kalacak; daima ve ebediyen içinden kimse geçemeyecek.

11: Ancak saka kuşuyla, kirpinin mülkü olacak, ve orada baykuşla karga oturacak; ve şaşkınlık ipini, ve boşluk şakulunu onun üzerine gerecek.

12: Beylerini krallığa çağıracaklar, fakat hiçbiri orada olmayacak. Ve bütün reisleri bir hiç olacaklar.

13: Ve saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek; ve çakallar yurdu, deve kuşlarının avlusu olacak.

14: Ve çölün vahşi hayvanları ile kurtlar buluşacak, ve yaban keçisi arkadaşını çağıracak; evet, gece canavarı orada yerleşecek, ve kendisi için istirahat yeri bulacak.

15: Ok yılanı yuvasını orada yapacak, ve yumurtlayacak, ve yavrularını çıkaracak; ve kendi gölgesinde toplayacak; evet, çaylaklar orada, her biri kendi eşiyle toplanacaklar”.

Sizi bilmem ama ben bu paragrafı her okuduğumda içime kasvet basar.

Ortamı dağıtmak için hemen bu bapla ilgili traji-komik bir detaydan söz edeyim: Türkçe Tevrat, İngilizce King James Version Tevratı ve Today’s English Version Tevrat’larındaki bazı önemli sözcükler birbirini tutmuyor; bambaşka! Bu başkalık belki sadece kelime bazında, ama bu kelimeler öylesine önemli ki, yerlerine başkaları konulduğunda vermesi gereken mesajın yarısı heba oluyor!

Örneklemek için 13. ayetten başlayalım:

İşaya 34:13 (Türkçe Tevrat)

“Ve saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek; ve çakallar yurdu, deve kuşlarının avlusu olacak”.

İşaya 34:13 (Today’s English Version)

“Ve saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek; ve çakallar yurdu, baykuşların avlusu olacak”.

Gördüğünüz gibi Türkçe’deki “devekuşları” sözcüğü, Today’s de “baykuş” olarak kullanılmış.

Bence Todays English’in kullandığı baykuş sözcüğü doğru; çünkü anımsarsanız “5000 yıllık Şeytan” adlı bölümde, bir kazıda bulunan rölyefinde, iki yanında duran baykuşları anlatmıştım.

Bu kez de Today’s English ile King James versiyonunu karşılaştıralım:

İşaya 34:13 (Today’s English Version)

“Ve saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek; ve çakallar yurdu, baykuşların avlusu olacak”.

İşaya 34:13 (King James versiyonu)

“Ve saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek; ve ejderlerin yurdu, baykuşların avlusu olacak”.

Burada da Türkçe ve Todays de yer alan “çakallar” kelimesi, “ejderler (dragon’lar)” ile değiştirilmiş. Ben doğrusunun King James’de yazan ejder olduğuna inanıyorum; çünkü ejder, birçok tek tanrılı dinde, evrenin mutlak yaratıcısı ve hükümdarı olan iyi tanrının devamlı savaştığı bir varlıktır. İşte örneği:

İncil; Vahiy 11,

12/3: "Sonra gökte başka bir belirti göründü. Baktım, kocaman bir ejder; al renkli, yedi başlı, on boynuzlu. 4: Kuyruğu gökteki yıldızların üçde birini ardından sürükleyip yeryüzüne fırlattı. 7:Ardından gökte savaş oldu. Michael ve melekleri ejdere karşı savaştılar. Ejder de melekleriyle birlikte savaştı. 8: Ama üstün gelemediler. Artık gökte barınabilecekleri bir yer kalmadı. 9: Koca ejder aşağı fırlatıldı. Tüm yeryüzünü kandıran, adı İblis ve Şeytan olan şu eski zamanın yılanı yeryüzüne fırlatıldı.

Theogonia (Antik Yunan dininin kutsal kitabı)

“825: Yüz yılan başı yükselir omuzlarından. Çıkarıp korkunç kara dillerini. Bu ejder kafasındaki gözler de; ateş, alev saçar kaşların altından. 836: Ama tanrılar ve insanların babası Zeus, 855: Yakalayıp şimşeklerini, yıldırımlarını dikildi Olympos'un başına ve vurdu korkunç canavarı”.

Yalnız bu kadar da değil; Hitit dininin ana destanında da bir ejder ve -her ne pahasına olursa olsun- onu yok etmeğe çalışan bir "iyi" tanrı var. Ejderin adı İlluviyanka.

Biraz daha geri gidersek Sümer yazıtlarında da Kur adlı ejder ile, insanlığın yaratıcısı ve koruyucusu tanrı Enki arasında bir savaş geçtiğini görürüz. Yani kötülük hep ejderle bir tutulduğu için İşaya’daki ayete yakışan sözcük ejder sözcüğü.

Bu bağlamda incelemelerimiz ile elde ettiğiniz sonuçlarla ayeti toparlayalım:

Ejderlerin yurdu, baykuşların avlusu olacak ve ejderlerin saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek.

Ejder kötülük; peki baykuş kim? İlginç olan şu ki, her mitolojide uğursuz olarak betimlenen (ki ülkemiz halk kültüründe de “çatısında baykuş öttü, uğursuzluk olacak” inancı vardır) baykuş bir başka dişi enerjinin/tanrıçanın sembolü ve kutsal hayvanıdır: Athena’nın. Athena genelde akıl ilahesi olarak tanınır. Oysa basbayağı savaş tanrıçasıdır. Elinde kılıç ile, annesiz -yani cinsel ilişkisiz- doğmuştur. Ve savaş ve akıl kadar neyi sembolize eder dersiniz? Aseksüelliği. Bakire tanrıça olarak tanınıp pek bir saygı görür ama gerçekte bal gibi erkek ve cinsellik olgusuna düşman gerçekleri yönetir.

Bu bilgiyi ilerde ele almak üzere bir kenara ayırıp yeniden Tevrat’a geri dönelim Lilith’i anlattığı öne sürülen ayeti inceleyelim:

İşaya 34:14 (Türkçe Tevrat)

Ve çölün vahşi hayvanları ile kurtlar buluşacak, ve yaban keçisi arkadaşını çağıracak; evet, gece canavarı orada yerleşecek, ve kendisi için istirahat yeri bulacak.

İşaya 34:14 (Todays English Version)

Ve çölün vahşi hayvanları ile kurtlar buluşacak, ve demonlar (ifritler) birbirini çağıracak; evet, gece canavarı orada yerleşecek, ve kendisi için istirahat yeri bulacak.

Today’s de, ayetin başı Türkçe Tevrat ile aynı, ama “yaban keçisi arkadaşını çağıracak” yerine, “demonlar (ifritler) birbirini çağıracak” sözleri kullanılmış. Eşdeyişle “yaban keçisi” kelimesinin yerini, demon- Şeytan sözleri almış; çünkü keçi, Hıristiyanlıkta Şeytanın sembolü olarak algılanır.

Bu inancın şimdilerde çoktan unutulmuş kaynağı ise Antik Yunan dinidir:

Bir tanrı vardır eski Yunan’da yaygınca saygı duyulan: Pan. Görüntüsü keçi -insan karışımıdır, doğa/bolluk tanrısındır ve sevişmeye çok düşkündür. Yanında benzer yapıda olan “satir”lerle kırlarda dolaşır, cilveli su perilerine tecavüz edip durur. Ama yüce baş tanrı Zeus veya ev hanımı, namuslu Hera’nınkiler gibi hiçbir olumsuz miti yoktur. Hristiyanlığın yayılmasıyla eski -ve gerçekte günahsız ama şehvet kavramını yöneten- ilahların şeytan olarak ilan edildiğini Astarte’den biliyoruz. Sözün özü, İşaya ayetindeki “yaban keçisi” kelimesi Pan’ı -ya da Şeytan’ı- anlatıyor.

Bu noktada eklemek istediğim şu ki, King James versiyonunda “yaban keçisi” veya “demon” kelimeleri yerine zaten “satir” sözcüğü kullanılmış.

“Peki bu ayette Lilith’in nerede?” diye merak ediyorsanız belirteyim: Lilith Türkçe Tevrat’ta ve Today’s de “gece canavarı” olarak ifade edilmiş ama Today’s de bir dip notu ile bu gece canavarının bir demones -dişi şeytan- olduğu (ismi belirtilmese de) açıklanmış.

Tevrat’ın en gerçek, en özgün, en modernleştirilmemiş(!) tercümesi olan King James Tevratı ise bu kez de en doğrusunu söylüyor ve gece canavarı sözcükleri yerine “screech owl” (acı çığlık atan baykuş) tamlamasını kullanıyor. Screech owl aslında zoolojide “otus scops” adıyla, Türkçede ise “cüce baykuş” olarak tanınan bir cins baykuş.

Şimdi işin can alıcı noktasını açıklayayım: “The Women’s Encyclopedia of Myths and Secret’s” adlı ansiklopedide “screech owl”un karşılığı ise Lilith olarak verilmiş.

Türkçe Tevratta “Gece canavarı”, King James’de screeching owl olarak tercüme edilen İbranice sözcük, Tevrat’ın bir başka versiyonu olan Darby tercümesinde ise, doğrudan Lilith olarak tercüme edilmiş…

Kimileri ise gece canavarı ve Lilith isimlerinin birbiri yerine kullanılmasının gerisinde İbranice Laylah (gece) kelimesinin yanlış tercümesi olduğunu öne sürüyor.

Bu kadar teori içinde hangisi haklı olursa olsun, bu ayetteki gece, gece canavarı, çığlık atan baykuş veya cüce baykuşun Lilith olduğuna inanan çok.

Ve gelelim 15. Ayete… Bu ayette de önemli kelimeler, farklı tercümelerde başka başka kelimelerle ifade edilerek anlamını büyük ölçüde yitirmiş.

İşaya 34:15 (Türkçe Tevrat)

“Ok yılanı yuvasını orada yapacak, ve yumurtlayacak, ve yavrularını çıkaracak; ve kendi gölgesinde toplayacak; evet, çaylaklar orada, her biri kendi eşiyle toplanacaklar”.

Today’s de ve King James’de “çaylak” sözcüğü yerine “akbaba” sözcüğü kullanılmış. Ha çaylak, ha akbaba, ne fark eder ki diyeceksiniz. Ama demeyin; çünkü spiral boyunlu akbaba çok derin anlamlar taşıyor:

Akbaba -kaynağı İÖ. 7000’lere dek izlenebilen Ana Tanrıçanın, Mat adlı Mısırlı görünümünü. İnsanlıkla Birlikte Doğan Tanrıça adlı bölümde de ilkçağlarda onun akbaba ile resmedildiğinden söz etmiştim. Mesajı ise “evrendeki tüm enerjiler spiraldir”. Altını çizerek belirteyim ki bu cümle Tanrıça öğretisinin temelini teşkil eden teoriyi temsil ediyor. Doğum, ölüm, yeniden doğum olarak açımlanabilen bu teori, ana tanrıça dinin etkin olduğu tüm bölgelerdeki (bu bölgelerin başlıcalarından birinin de Anadolu olduğunu bilmektesinizdir) farklı dinlerde görülebiliyor. Dinler yöntem olarak farklılık gösterseler de mesaj ve ilke hep aynı: Tanrıçanın, baharda doğan, kışın ölen ve bir sonraki baharda yeniden doğan ya bir kocası, ya da oğlu var. Yani denmek isteniyor ki yaşam bir döngüdür, “son” kavramı yanlıştır, her şey esnektir, katı kurallar/ hatta doğrular diye bir şey yoktur, kesin kaderler yalandır, her şey değişkendir vb. Belki de bu nedenle Ana Tanrıça dininin egemen olduğu bölgelerdeki gün ışığına çıkan yazıtlarda kutsal kurallar deklare eden hiçbir tablet bulunamamıştır. Oysa tektanrılı dinler geldikten sonra kutsal kitap kavramının ilk adımı olan nice yasa tableti bulunmuştur; yani ana tanrıçanın kurallar dikte eden kutsal kitabı yoktur. Bu tabletlere en bilinen örnekler ise Hammurabi kanunları ve Musa’nın tanrıdan aldığına inanılan ve on emrin yazılı olduğu tablettir.

Yeniden Tevrat’a dönelim… “Ok yılanı” kelimesi ise Today’s de yerini “baykuşlar”; King James ise “yüce baykuş” (baykuşların başı, lideri anlamında) kelimelerine bırakmış.

Şimdi Türkçe ve Today’s versiyonunu bir kenara bırakıp King James’i baz olarak alırsak, bu üç ayette kötülüğü ve günahı sembolize eden varlıkların bir arada toplandığını görürüz. Satir (Şeytan), ejder (Tanrının dövüştüğü varlık, genelde kötülüğün tanımı), cüce baykuş (Lilith), baykuşlar ve yüce baykuş…

Peki yüce baykuş olarak nitelenen varlığın Tanrıçanın kendisi olduğunu söyleyebilir miyiz? Bence söyleyebiliriz, çünkü hedef alınan düşman tüm İngilizce Tevrat’larda 3. tekil şahısın kadın için kullanılan şekli olan “she” kelimesi ile gösterilmiş! Düşman bir kadın yani; dolayısıyla canavar ve yüce baykuş da… hatta belki de Şeytan bile!..

İşaya 34

12: “…. and all her places shall be nothing”.

13: “And thorns shall come up in her places….”

14: “…. The screech owl also shall rest there, and find for herself a place of rest”.

Son olarak King James’deki kelimeleri Türkçe Tevrat’a yerleştirip ayeti bir kez daha okuyalım.

12: Beylerini krallığa çağıracaklar, fakat hiçbiri orada olmayacak. Ve onun (kadın için üçüncü tekil) bütün reisleri bir hiç olacaklar. 13: Ve onun (kadın için üçüncü tekil) saraylarında dikenler, hisarlarında ısırganlar ve kara dikenler bitecek; ve ejderler yurdu, baykuşların avlusu olacak. 14: Ve çölün vahşi hayvanları ile kurtlar buluşacak, ve satir arkadaşını çağıracak; evet, Lilith orada yerleşecek, ve kendisi için istirahat yeri bulacak. 15: Yüce baykuş yuvasını orada yapacak, ve yumurtlayacak, ve yavrularını çıkaracak; ve kendi gölgesinde toplayacak; evet, akbabalar orada, her biri kendi eşiyle toplanacaklar”.

Orası, her neresi ise, tüm Şeytanların toplantı yeriymiş demek ki. Yoksa Ana Tanrıça ve çocuklarının mı?

Yahudilik ve Hristiyanlık benzeri tek tanrılı dinlerce putperest olarak adlandırılan pagan dinlerin kutsal kitaplarında geçen bilgiler belki de konu hakkında daha açıklayıcı olacak:

Ovidius: Dönüşümler 11. Kitap: 85-94

“Bu yetmemiş Bacchus’e (hiçbir yıkıcı miti olmayan Anadolu’nun şarap tanrısı)

bırakmış kırlara da,

daha iyi bir koroyla gitti Timolus’un üzüm bağlarına, Pactolus;

o çağda altın dalgalar, imrenilen değerli kumsallar olmasa bile.

Çevirmiş çevresini Satirler, geleneksel topluluk, Bacchus’u sevenler, yalnız Frigyalı (Frigya: Ana tanrıçaya Kibele adıyla tapıp onu dünyaya tanıtan ilkçağ kavmi) Sileneus gelmedi, çok içen, boyuna salınan yaşlı kişi,

yakalanmış bağlanıp donatıldığı çiçeklerle iletilmiş Midas’a (Ana tanrıçanın oğlu olduğuna inanılan efsanevi kral)

Trakyalı Orpheus, bu krala, Cecrops’a, bir de öğrencisi Eumolpus’a öğretmiş gizemli işleri”.

14. Kitap: 635-640

“korkarak kırlarda yaşayanların saldırısından kapamış

bahçeleri, yemişlikleri, önlemiş insanların girmelerini.

yasaktı Satyr’lere, oynayıp zıplayan gençlere, kırlarda

boynuzlarıyla çam ağaçlarını yaralayan Pan’lara, yaşamı

boyunca genç kalan orman tanrısı Silvanus’a hırsızlara

bıçağıyla, s*kiyle korku salan tanrıya, tüm yararsızlara”.

7. MAĞRALARDAN ÇIKAN İSKELETLER… VE KUTSAL YAZMALAR

(Ölü Deniz yazmalarında Lilith)

Yukarıda anlattığım İşaya babı öylesine meşhur ki… Sadece içeriğinin ilginç olmasından kaynaklanan bir durum değil bu. Bir arkeolojik kazılardan çıkan el yazmalarının (arkeolojik kazıdan el yazması da çıkar mıymış diyorsanız, anlatacağım) İşaya babından söz ediyor olması konuya dikkat çekmiş. Aslında adı geçen yazmalar, bap kadar ilginç; bu nedenle üzerinde durmaya değer…

Günlerden bir gün (tam tarihini isterseniz 1947 yılının günlerinden bir gün), genç bir bedevi Ölü Deniz’in kuzeybatı kıyısında Kumran’da bir mağra keşfediyor. Hazine bulmak sevdasıyla giriyor mağaraya ama hazine yerine, üzerinde garip harflerin olduğu deri, bakır ve papirüs dokümanlar buluyor. Tabiidir ki bunların değerinden habersiz olduğu için ucuza satıyor. İşte Ölü Deniz yazmaları adı verilen yazılar ilk böyle ortaya çıkıyor.

Olayın duyulmasıyla maceraperestler ve defineciler doluyor bölgeye ve Kumran yakınlarında 11 unutulmuş mağaranın daha olduğu görülüyor. İçleri Yazmalar ile dolu mağaralar…1950 ve 60 arasında Yazmalar çıkmaya devam ettikçe dedikodular da yayılmaya başlıyor tabii. Kim yazmış bunları, kim saklamış, hangi amaçla? Kimse yanıtlayamıyor bu soruları.

Sonunda arkeologlar el atıyor olaya. Dokümanların bir İbrani tarikatı olan ve İÖ. 2. Yüzyıl ortalarından başlayarak, İS. 68 ‘e dek filizlenen kökten dinci Essene’lerin gizlediği bilgi kağıtları olduğunu ortaya çıkarıyor. Oysa dokümanlar Essene’lere ait değil; onların İS. 67- 73 arasındaki Roma istilasından sakladığı Yahudilikle ilgili gizli bilgileri içeren kitaplar bunlar.

Zaman içinde “site” olarak isimlendirilen başka mağara toplulukları da bulunmuş çevrede. Kumran’a 18 kilometre uzaklıktaki El- Murabba vadisinde, En Gedi’nin güneyinde, eski Jeriko kentinin 13 kilometre kuzeyinde ve Masada dolaylarındaymış bu siteler de. Ama Nahal Hever yakınlarında bir mağara bulunmuş ki… Evet, burada da diğerlerinde olduğu gibi yazmalar bulunmuş ama bu mağaraya “Dehşet Mağarası” adı verilmiş. Neden mi böyle isimlendirilmiş? Çünkü içinde yazmalardan çok daha fazla sayıda iskeletle karşılaşılmış. Yazmaların anlamı çözülmüş bir süre sonra ama iskeletlerin kimlere ait olduğu, neden öldükleri asla öğrenilememiş.

Yazmaların çoğu İÖ. 3. Yüzyıl ortaları ile, İS. 68 arası tarihli ama İÖ. 1. Yüzyıl ile İS. 1. Yüzyıl arasında toparlanmış. Tevrat ile ilgili en eski ve modern arkeoloji tarihinin en önemli buluşları arasında yerini alacak kadar kayda değer. Elden geçirilip, düzenlenmeleri ile bilginler Tevrat’ın toplanma tarihinin İS. 70 dolayları sayılması gerektiğini anlamışlar; Filistinin İÖ. 4. yüzyıl ile İS. 135 arasındaki tarihi ile ilgili önemli bilgiler de elde etmişler ve haham Yahudiliği ile ilk Hıristiyanlık arasındaki ilişkileri inceleme fırsatı bulmuşlar.

Her mağaradan farklı kategorilerde doküman çıkmış. Örneğin ikinci mağaradan parçalar, üçüncüden bakır bir yazma üzerinde tapınak hazinesi ve saklandığı yer; dördüncüden 400 dokümanlık ana Essene kütüphanesi, onbirinci mağaradan ise iyi korunmuş bilinmeyen mezmurlar ve Levitikus’un bir bölümü çıkmış. En sağlam dokümanlar ise Kumran’da 1. mağaradan çıkanlar; ki bunların arasında İşaya Yazması da var. Tahmin edeceğiniz gibi içinde de Lilith ile ilgili kısa bir bilgi.

Ölü Deniz Yazmaları; 4Q Bilgenin Şarkıları/ 4Qshir 4Q510 parç. 11.4-6a//parç. 10.1f

Tercüme: Florentino Gracia Martinez

Ve ben, Bilge olan,

onun parlaklık ve azametini açıklarım

korkutup titretmek için

tüm yıkıcı meleklerin ruhlarını

ve piç ruhları,

demonları, Lilitleri, baykuşları,

ve yoldan çıkmış bilgiye hükmetmek için

beklenmedik zamanda vuranları korkutup titretmek… 11 QPsAp

Hepsi bu.

Uzmanlar bu pasajda üzerinde durulması gereken iki nokta olduğunu söylüyorlar:

a) İşaya bap 34’de sözü edilenler sadece çöl hayvanları değil, bu hayvanlarla sembolize edilen kötü güçlerdir (biz bunu zaten söyledik ama o güçlerin kötü mü iyi mi olduğunun yorumu size ait).

b) Eğer ki Martinez’in tercümesi doğru ise, İşaya’daki tekil Lilit ismi yerine, çoğul Lilit’ler sözcüğü kullanılmaktadır. Bunun nedeni, yazarın her kim ise (belki de mağaradaki iskeletlerden biri olan) yanlışı mıdır; yoksa kendini “Bilge” olarak tanıtan kişi orijinal olarak Tevrat’ta herkesin okuduğundan çok başka bir İşaya babı mı okumuştur? Sözün özü elimizdeki Tevrat orijinal değil midir yoksa? Değilse -ele geçmemiş olan- özgün baskıda hoşa gitmeyip çıkarılmış olan bilgiler nelerdir? Tabii özellikle de Lilith ile ilgili olan!..

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

8. GECELERİN KADINLARI

(Kabala’da Lilith)

Lilith hakkında şimdiye dek çok da yaygın olarak bilinmeyen bilgileri inceledik. Bu bağlamda ise artık Lilith’in tanınmasına neden olan Yahudi bilgeliğinin kimi dokümanlarına göz atacağız. Tabii ki en başta da Kabala denen sistem ve onun baş yapıtı Zohar’a…

İbranice “tradisyon, gelenek” anlamındaki Kabala İS. 1. yüzyılda doğsa da, 12. yüzyılda yaygın olarak görülmeye başlamış. Musa peygamberin tanrıdan aldığı gizli bilgiler bulunduğunu; bunların Tevrat’ta kısmen yer aldığını ve bu bilgilere sahip olanların tanrıya çok daha çabuk yaklaşacağını iddia eden bir sistem. En önemli kitapları Zohar ise 13. yüzyılda Moses de Leon tarafından Arami dilinde yazılmış.

Kabala çok derin bir yöntem. Kısaca Yahudi mistisizmi deniyor ama aslında basit kelimeler ile tanımlanamayacak kadar kapsamlı. Günümüzde batıda çoğu okültist tarafından kullanılmakta. Dinsel bir öğreti olarak görünüyor ama aslında tam bir gizli ilim. Bu sistem ile maji yapılıyor, madde ötesi dünyanın varlıkları ile ilişki kuruluyor, meditasyon kılavuzu olarak kullanılıyor. İşte Lilith ile -hem de adıyla sanıyla- en çok bu Kabala uğraşmış.

Lilith’e ne denli korkunç özellikler yüklenmeye çalışılsa da; onun hakkında gerçek bilgileri veren dokümanlar ne ölçüde “hasır altı” edilse de; dikkatli bir göz bu kara -ya da karalanmış- tanrıçanın aslında kimi zaman hiç de kara olmadığını sezer. Ve önemlisi: Bu durumu da en fazla Kabala yardımıyla görür! Tabii seks kara bir kavram ise o başka… Ama eğer ki değilse; eğer ki cinsellik bu dar-ı dünyada insan oğlunun en kolay bulabileceği ve en sık yaşayabileceği mutluluk ve hazlardan ise; o zaman bu mutluluğu Lilith’in “şıpınişi veriverdiği” de bilinmelidir. Hem de en kısır koşullarda -hatta eşsiz kalındığında- bile... Lilith’in bu özelliği öyle ön plandadır ki, tertemiz ve aseksüel hahamlar dahi istemeye istemeye de olsa, ıkına sıkına, çamur ata ata bu niteliğini itiraf etmek zorunda kalmışlardır… çünkü çok kez başlarına gelmiştir adı geçen facia!

Bakalım Rabbiler birbirlerini seksten korkutmak için 13. yüzyılda yazılmış olan ve Kabala’nın baş yapıtı sayılan Zohar adlı kitap ve diğer Kabalistik dokümanlarda Lilith’in cinselliğini -bir yandan itiraf ederken- diğer yandan da nasıl karalamışlar:

Zohar Sitrei Torah 1:147b-148b

Yakubun Yolculuğu

“Kendini her çeşit mücevherle süsler,

tıpkı erkekleri aldatmak için köşe başında poz verip bekleyen fahişe gibi.

Ona yaklaşan aptalı yakalar ve öper,

şarabın tortularını, engereğin zehirlerini döker.

(Vampirler Dişidir Gerçekte adlı bölümde Lilith’in görünümlerinde Ekidna’nın engerek şeklinde betimlendiğini anlatmıştım).

Bunu içtiği anda, onun peşinden sürüklenir.

Gerçeğin yolundan dışarı sürüklenir.

Aptalın önünde şıkırdattığı süslerini çıkarır,

erkekleri aldatmak için takıp takıştırdıklarını:

bir gül kadar kırmızı ve süslenmiş saçlarından,

kulaklarından sarkan altı süsünden.”

(Bu nokta da sevimli(!) Hesiodos’un “felaket tellalı” eserlerinde, kadınlar için nasıl da benzer tanımlamalar kullandığını kitabın Önsözünde okumuştuk. Aradaki acayip benzerliği bir kez daha görmek için baş sayfalara bir göz atıverin)

Yatağı Mısır’dan gelmiş kumaşlarla kaplıdır,

boynunda doğunun mücevherleri vardır,

dudakları ayrılmış,

ne güzel bir tuzaktır!

Dili kılıç gibidir, kelimeleri yağ gibi kaygan,

güzel dudakları gül kırmızısı,

dünyanın en tatlı şeyleri kadar tatlı.

Öte yandan bu demones sadece cinselliğini dekor olarak sergileyen biri de değildir. O karşısına çıktığı erkekler için arzudan yerinde duramayan bir kadındır da:

Bacharach, ‘Emeq haMelekh, 84b, 84c, 84d

“Ve o erkekleri en beklemedikleri zamanlarda boşaltarak yaptığı zinalardan kızışır”.

Ne kötü bir kadınmış şu Lilith, nasıl da mutsuz etmiş erkekleri…

Eğer siz, okuyucum olan beyler, için için “Öff ne kadın… Ama ben nereden bulacağım bu Lilith’i?” diye düşünüp üzüldünüzse bilin ki o sizin yatağınızın yanı başındadır… hem de en çok eşsiz ve yalnız kaldığınız gecelerde!

Zohar I 19b

“Lilith geceleri etrafta dolaşır ve insan erkeklerini taciz ederek onların kendilerini kirletmelerine sebep olur. O ne zaman evde yalnız uyuyan birini görse, önce etrafında dolaşır, sonra yapışarak arzu uyandırır… ve bunların hepsi ayın küçülmesi yüzünden olur”.

Yani kısacası Lilith yalnız erkekler ile rüyalarında, en arzuladıkları şekilde ve en özledikleri kişi olarak sevişerek onların erotik rüyalar görmelerine neden bir güç. Boşalan meniler inanca göre Lilith’i döllüyor ve canavarların doğmasına neden oluyor. Bu nedenle çoğu din adamı geceleri cinsel organlarının üzerine haç koyarak uyurmuş zamanında! Aslında çağdaş insan kolayca anlar Lilith’in gerçekte erkekleri rahatlattığını ama cinselliği Şeytan icadı gören -İslam dışı- tek tanrılı dinlerin gözünde Lilith tabiidir ki canavar olmuş.

Lilith -yalnız (eşsiz) erkeklerle sevişme- işlevini ise ilk kez olarak Adem üzerinde gerçekleştirmiş:

Zohar 3:76b-77a

“130 yıl Adem karısı Havva ile sevişmedi. Kabil, Habil’i öldürdükten sonra karısı ile olmak istemedi. Haham Yose der ki: Ölüm onun ve dünya üzerine geldikten sonra, o -ben korku için mi çocuk yapacağım?- dedi. Ama iki dişi spirit onunla sevişip çocuk doğurdular.”

Zohar 1:54b-55a

“Kabil, Habil’i öldürdükten sonra Adem kendini karısından ayırdı ve iki dişi spirit onunla birleştiler ve demonlar doğurdular. 130 yıl sonra Adem yeniden Havva ile sevişti ve Şit doğdu”.

Bu iki spiritin Lilith ve Naamah olduğu öne sürülüyor, ama gece erkek ile sevişmekte başı çeken aslında Naamah.

Zohar 3:76b-77a

“Bir dişi çıktı ondan (Kabil’in ruhundan) ve yaratıklar onun ardınca sürüklendiler, adı Naamah idi. Ve o Naamah -ki bu gün bile vardır- ikamet ettiği yer Yüce deniz’dir (Esoterik bilgelikte Binah olarak geçen bu kavrama ilerdeki sayfalarda değineceğim). Ve oradan gelir, insanın oğullarıyla düşüp kalkar, onlarla rüyalarında kızışır, erkeğin arzusu neyse ona yapışır ve ona arzu duyar.”

Bu arada çok çok önemsiz -daha doğrusu hahamlarca olabildiğince önemsizleştirilen- bir bilgi de vereyim: Naamah adının anlamı “zevkli ve zarif olan”. Doğrusu korkunç bir ifrite hiç de yakışmayan bir isim. Bu arada yine kıyı bucak saklanmış bir bilgiden daha söz edeyim: Kabalada bu demonesin tanrılara çok hoş şarkılar söylediği de yazılı.

Lilith sadece erkeklere musallat değil; saf saf sevişen karı-kocaların da arasına girdiği için Yahudiler ciddi ciddi uyarılmış. Aman dikkatli olun, aklınızda bulunsun ki, sizi de yatağınızda bekleyen büyük bir tehlike var diye:

Bacharach, 'Emeq haMelekh, 19c

“Lilith sevişen her kadın ve erkeğin çarşaflarının arasındadır. Dökülecek her bir damlanın bile boşa gitmemesine çalışır. Çünkü o bunlarsız olamaz, bunlardan demonlar yaratır. Ve kutsal Zohar’da Lilith’i yataktan uzak tutmak ve aziz ruhları getirmek için gerekli bir tılsım da vardır.”

Bacharach, “ Emeq ha-Melekh, 84d

“Lilith’in -yüce Tanrı bizi korusun- bazı çocuklar üzerinde de hükmü vardır; kim ki karısı ile mum ışığında veya karısı çıplakken sevişsin”.

Şu seks sırasında çıkan enerjinin metafizik dünyadaki bazı varlıkların canını fena sıktığını görüyorsunuz sevgili okurlar. Öyle ki, varlıklarını sürdürebilmek için kendilerine ters olan bu enerjiyi doğan canavarlar olarak nitelemişler.

Lilith’den korunmak için -aslında gerçekte cinsellik sırasında boşalan enerjiyi minimize etmek, engellemek için- önerilenler bu kadar da değil:

Zohar 3:19a

“Lilith’e karşı çare şudur: Bir adam karısıyla beraber olacağı zaman aklını sadece efendi’nin kutsallığına vermeli ve şunu demelidir:

“Sen, kadifeye sarılı olan, sen göründün!

Bırak, bırak! Gelme de, gitme de! Ne sen, ne de seninkiler!

Git, git! Deniz köpürüyor, dalgalar seni çağırıyor.

Ben Tanrıya yapıştım, kendimi Kral’ın kutsallığına sardım”.

Bunları söyledikten sonra kendi ve eşinin başını bir saat örtüp beklemeli ve işleri bitince de yatağın çevresine temiz su serpmelidir.”

Kötülükten korunma yöntemi bu… Bence denemeyin bile!

Olayı okültizm açısından birazcık deşersek -yukarıda da söylediğim gibi- kimi negatif enerji yüklü metafizik varlıkların, saf pozitif enerji olan cinsellik enerjisinin yaygın olduğu diyarlarda var olamadığı gerçeğini buluruz. Tüm realiteleri bir çeşit enerjiler (klasik anlatımıyla tanrılar) savaşı olarak gören okültizm, Lilith gibi varlıkların, aslında cinsel enerjiyi açığa çıkarmaya -yani insan oğlunu uyarmaya- uğraşan, insan dostu güçler olduğuna inanır. “Peki, bu varlıklar cinselliği savundukları için neden insan dostu sayılmalıdır?” diye bir soru soranınız varsa benden öğüt ya eşini değiştirsin veya hemen terapi seansına başlasın!

Şaka bir yana, bilim adamları insan beyninin üç işlev sırasında -sadece mutluluk hormonlarını salgılamakla kalmayıp, bunun yanı sıra bir çeşit ışık da oluşturduğunu saptamışlar. Bu işlevler ne mi? Hemen yanıtlayayım: Yemek, müzik ve tahmin ettiğiniz gibi seks…

9. UZUN UZUN SAÇLAR

(Talmud’da Lilith)

Talmud bir diğer yahudi bilgeliği kitabı. Sözcük anlamı musevice “çalışma, ilim” anlamındaki Talmud, 3. yüzyıl başlarında son şeklini almış bir kitap. İçine sözlü olarak yayılan gelenek ve inançlar da katılmış. Çok saygı görmekte bazı dinsel-mistik çevrelerde. Alphabeth Ben Sira gibi az-biraz “cavaloz” değil.

Talmud Lilith’den de söz ediyor, Havva’dan da. Ama Lilith’in ilk Havva, yani ilk kadın olduğu bilgisi yok burada. Talmud’un Havva’sı, bizim bildiğimiz Havva ile aynı.

Lilith’in seksiliği Talmud’da da yer alıyor; ve de Havva yokken Adem ile yattığı…

b. Erubin 18 b

“Haham Yeremeye ben Eleazar dedi ki: - Cennetten atıldıktan sonraki yıllarda, Adem Havva’dan ayrı kaldığında birsürü cin ve demon’un babası oldu-. Haham Meir dedi ki: - Adem, dünyaya ölümü getirdiğini anlayınca çok dindar oldu ve 130 yıl karısından ayrı kalıp perhiz yaptı; incir yaprağı ile örtündü. Islak rüyalar görünce de kötü cinlerin babası oldu”.

b. Erubin 100b

“Lilith’in uzun saçları vardır”.

b. Nidda 24b

“Lilith insan görünümünde bir demoness’dir ama kanatları da vardır”

b. Shabbat 151b.

“Haham Hanina dedi ki: -Kimse evde yalnız uyumamaya çalışmalıdır, çünkü kim evde yalnız uyursa Lilith ona hakim olur”.

b. Bava Bathra 73a-b

“Haham bar bar Hana dedi ki: -Bir keresinde Lilith’in oğlu Hormin’i görmüştüm, Mahoza savaş alanında koşuyordu. Şeytanların meclis bunu duyunca, kendini gösterdiği için onu öldürdüler”.

Görüldüğü gibi Lilith Talmud’da uzun saçlı, kanatlı ve seksomanyak bir varlıktır. Çocuk katilliğinin ise adı bile yoktur ortada. Havva ise bildiğimiz gibi Ademin karısı olan ilk kadındır. Büyük Günah’dan sonra Adem’den ayrı düşmüştür

10. İLK KADIN KİMDİ?

(Midraşlarda Lilith)

Midraşları detaylı olarak tanımlamak istersek Tevrat’taki tutarsızlıkları gidermek amacıyla, 2. Yüzyılda doruğa ulaşan karmaşık bir yorum sistemi olduğunu söyleyebiliriz. Kelime anlamı “izah ve araştırma” olan midraş, araştırma anlamındaki “daraş” sözcüğünden türemiş. Kimi yerde kutsal kitabın klasik yorumuna ters düşmek pahasına da olsa, yazılanların görünür anlamından çok, içindeki “ruhu” araştırma gayretinde. Tevrat tutarsızlıklarını çözümleme ve böylece yeni anlamlar oluşturma metodu olarak kabul ediliyor. Talmud da midraş koleksiyonlarından ve yorum kanunlarından türemiş zaten.

Midraş’lar, Talmud’dan farklı olarak bir “ilk kadının” varlığından söz ediyorlar; ama bu kadının Lilith olduğu konusunda herhangi bir bilgi vermiyorlar. Tekvin Rabba midraşlarında Haham Hiya’ya göre tekrar “toz” olmuş (22:7). Hiya’nın oğlu Yahuda ise Adem’in ilk kadını kanlar içinde yaratılırken görüp iğrendiği için yeniden yok edildiğini ve Adem’e yeni bir Havva yapıldığını öne sürmekte (18:4) 37.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

11. LILITH’E KARŞI LILITH

Lilith’in karakteri garip biçimde çelişiktir demiştim önceden. O hem çocuk katili vampirdir, hem de erkekleri deli eden fahişe...

Çelişkiler Musevilik öncesi kültürdeki kimliğinde de izlenebilir. Örneğin eski Yuna dininin Lilith’i Lamia’yı ele alalım; Lamia’yı kundaktaki çocukları kaçırırken gösteren rölyefler çoklukla ele geçmiştir; ama bazı rölyeflerde ise Lamia bir yolcunun üzerinde ata biner gibi oturmuş şekilde -yani Hristiyanlığın yasakladığı pozisyonda- kadın üstte sevişirken görülmektedir. Yılan-kadın Ekhidna ise hatırlayacağınız gibi Typhon’un karısıdır; ama Vampirler Dişidir Gerçekte bölümünde anlattığım gibi Pontos Eukseinos’un Yunan kolonileri sakinleri, Ekhidna hakkında oldukça farklı bir efsane anlatırlar: Bu efsaneye göre, Skythia’ya gelen Herakles, at sürülerini otlamaya bırakarak uyur, uyandığı zaman atları bulamaz. Onları ararken, bir canavarla karşılaşır. Bir mağarada yaşayan Ekhidna, Herakles’e, eğer kendisiyle aşk beraberliğine razı olursa, atlarını kendisine iade edeceğini dair söz verir. Herakles bunu kabul eder ve böylece ikisinin üç çocukları olur; Agathyrsos, Gelonoi şehrine adını veren Gelonos ve kanlı bir soy olan Skythler (İskitler) ırkına adını veren Skythes.

Öte yandan Sümer- Babil inancının çocuk katili Lamashtu’su bazı rölyeflerde aynı bedene sahip iki başlı bir yılan olarak gösterilir, ama yılanların başlarından biri bir yöne, diğeri diğer yöne bakmakta ve sanki ortak vücudu iki ayrı yöne çekmeye çalışmaktadırlar.

Etimolojik bir araştırma da Lilith hakkında garip sonuçlara götürebilir kişiyi: Sümerce “Lil” hava demektir. Orneğin baş tanrı, fırtına tanrısı Enlil’in adı, En (Tanrı) ve Lil (hava) sözcüklerinden oluşmuştur. Lilith ile ilgili kullanılmış en eski terim olan Lilinin çoğulu ise “ruh, spirit” anlamındaki Lilitudur. Enteresan nokta ise Sümerce bazı zıt anlam taşıyan kelimelerin Lilith ismi ile olan fonetik benzerliğidir. Örneğin şehvet sözcüğünün karşılığı “Lulu”; lüks ve rahatlık anlamındaki kelime ise “Lalu”dur. Öte yandan kötülük, “Limnu” şeklinde söylenir. Yani şehvet ve kötülük… Lulu ve Limnu… İlginç değil mi?

Sümer- Babil inancında ise Ardat- Lili adı ile görülmüştür Lilith. Ardatu, evlilik çağındaki genç kız, Ardat Lili ise genç dişi spirit anlamına gelmektedir. Görevi ise erotik rüyalara neden olup, erkeklerin semenini ve gücünü almaktır.

Belit- tseri, yeraltı tanrıçası korkunç Ereshkigal’in önünde eğilen kötü güçtür.

Beletseri ise yeraltında insan aktivitelerinin kaydını tutan ve ölümden sonraki yargı gününde öğüt veren bir tanrıçadır. Ona “Çöl Kraliçesi” de denir ve Saba melikesi kimliğinde görünüp tüm Etyopya ve Arabistan’a tek tanrılı dini götüren kadındır.

Belili, eski Ana Tanrıça’nın oğlu Tammuz -diğer bir kültürdeki adıyla Dumuzi’nin- kızkardeşidir. Ningishzida’nın karısıdır ve diğer adı “her zaman ağlayan”dır. Belki de bu nedenle araştırmacılar onu Niobe ile eş tutarlar. Niobe’yi bir sonraki bölüm olan Fahişe Ana’da anlatacağım.

Mylitta adıyla -Babil ve Asur’a yansımış şekli ile- verimlilik ve çocuk doğumu tanrıçasıdır.

Belet-lli olarak ise Sümer’de rahim tanrıçası olarak saygı görür.

Neden birbirine zıt özellikler taşıyor Lilith? Ama her kültürde aynı zıt özellikleri? Hiçbir zaman -diyelim- çalışkan ve tembel; ya da cesur ve korkak gibi nitelikler değil? Zıtlık daima cinsellik+ kötülük ile sınırlanmış cinsellik+temizlik çelişkisi ile sınırlı kalıyor.

Her zaman değil! Ana tanrıça “göğün kutsal fahişesi” lakabı ve İnanna adı ile anıldığı dönemde yine ana tanrıçanın kendine zıt özellikler taşıyan bir kız kardeşi vardı. Ama o zamanlar henüz cinsellik karalanıp “suç” olarak ilan edilmediği için İnanna’nın kız kardeşi Ereşkigal iyiliği, erdemi veya temizliği değil; ölümü ve acıyı yönetmekteydi! Yer altında yaşardı… korkunçtu Ereşkigal… Kimse onu sevmez, kimse tapmazdı.

Yine Kabalaya göz atarsak, bu ikiliğin nedenini çözmenin Kabala içinde de mümkün olduğunu görürüz, çünkü Kabala adı geçen zıtlığın nedenini -yine kıyı bucak da olsa- açıklamaktadır.

Moses Cordovero, Pardes Rimmonim 186d

“Eskiler iddia ettiler ki iki tane Lilith vardır. Büyük ve Küçük. Büyük olan Samael’in karısıdır, fahişe olan odur; küçük olan ise Ashmodai’nin karısıdır”.

R. Ya'aqov and R. Yitzhaq

“Tüm demonların büyük kralı Samael, Büyük Lilith ile; demonların kralı Asmodai ise Küçük Lilith ile sevişmiştir.”

Böylece androgynous olanın; yani Samael ile bütün doğanın; ve de Havva’nın benzeri yapı taşıyanın “Büyük Lilith” adını aldığını görmüş olduk. Hemen ekleyeyim ki seksli yapısı nedeniyle fahişe olarak anılan da o.

Kabala Büyük Lilith’in erkekleri baştan çıkaran Lilith olduğunu itiraf ediyor kendi ağzıyla. Peki o zaman neden biz de vampirlik ve çocuk katilliğinin Küçük Lilith’in işi olduğunu düşünmeyelim? Büyük Lilith cinsel enerji ile beslenen bir ortamın varlığı ise, diğerine de çocuk canı ile beslenen bir ortamın varlığı olmak kalır. Yani vampir tanrılar ortamının…

Aslında bu düşünce de eski yazılarda -asla doğrudan itiraf edilmese de- dolaylı olarak kabullenilen bir gerçektir; çünkü Kabala’ya göre bu iki Lilith birbirine ölümcül düşmandır:

R. Ya'aqov and R. Yitzhaq

“Ve onlar savaştılar; Küçük Lilith ile Büyük Lilith arasında savaş”.

Moses Cordovero, Pardes Rimmonim 186d

“Yargı günü geldiğinde çöle savaş durumunda çıkacaklar ve o acı çığlıklar atacak, çünkü çığlık atma prensesidir. Ve onlar kutsal yargı günü karşılaştıklarında çölde çarpışacaklar; her ikisi de çabalayacak, ta ki sesleri göğün en yükseğine ulaşana dek, ve toprak feryatlarından titreyecek”.

İÖ. 6 veya 7. yüzyıl olarak tarihlendirilen -ve türünün tek örneği olan- bir plaka sanırım bu “iki ayrı Lilith” düşünceleri doğrulamakta. Kuzey Suriye, Arslan Tash’da bulunan bu kabartmanın koruyucu bir tılsım olduğuna inanmakta arkeologlar… yeni doğan bir bebeği korumayı hedefleyen bir tılsım. Ve de içinde Lili kelimeleri geçmekte.

Tılsımın tek yanında adı çözülememiş bir tanrı var. Elinde bir asa ile yürümekte. Diğer yandaki şekiller ve yazı ise çok ilginç: Kabartmada birbirinin üzerinde iki yaratık görülmekte; altta kadın-kurt karışımı bir varlık, bir çocuğu yemekte. Bunun üzerinde ise sfenks’e benzeyen bir kadın, sanki altındaki yaratığı kontrol etmeye çalışmakta.

Yazılar da -üzerinde biraz düşünülecek olursa- çok şey açıklıyor.

Sfenks’in üzerindeki yazı şöyle:

“Ey karanlık odadaki uçan demones;

Hemen yola çık, ey Lili!

(Rosenthal’ın tercümesine göre “tekrar tekrar yola çık”)

Dişi kurtun üzerindeyse şunlar yazıyor:

Ey, hırsız dişi katil,

Defol git!

Tılsımın çevresi boyunca da yazılar yer almakta ama bunun hamile kadına hitaben yazıldığı sanılıyor:

“Rahmi açılacak ve doğum yapacak!

Güneş yükselirken, doğum sancısı çekecek ve doğum yapacak!”

Görüldüğü gibi tılsımda anne ve bebeği ilgilendiren iki varlık var; katil dişi kurt ve koruyucu sfenks. Yani yine ikilik. Bu arada Mısırlı sfenksin sanıldığı gibi piramitlerle yaşıt -ortalama 5000 yıllık- olmayıp, çok daha eskiden kalma olduğunu Bostan üniversitesi jeologlarından Robert M. Schoch ortaya atmış bulunmakta. Bu savın tartışmaya açtığı soru ise şu: İÖ. 5000 öncesindeki ilkel insanlar bu eseri nasıl yaptı? Bu konuda tüm bilim adamları her nasılsa aynı noktada uzlaşıyor ve böyle bir şeyin gerçek olamayacağını kabul ediyorlar. R. M. Schoch’un teorisi eğer kanıtlanabilirse, o devirlerde bizlerin bilmediği uygar toplumların yaşadığı gerçeği ortaya çıkmış olacak ve tüm tarih kitapları baştan yazılmak zorunda kalacak!

Bu minik nottan sonra yine konumuza dönelim: Peki bu varlıklardan her ikisi de Lilith ise -daha doğrusu Büyük ve Küçük Lilith ise- işler biraz daha çatallaşıyor… Şimdiye dek Büyüğün fahişeliğini, yok efendim erkek düşkünlüğünü, semen avcılığını öğrendik. Peki insan sormaz mı “bu bebek koruyuculuğu ne iş?” diye.

Önümüzdeki bölümde biraz da Lilith’in bebek sevgisine ve anneliğine değinelim ve bakalım fahişe-anne nasıl oluyor?

KAYNAKLAR

MİTOLOJİ Batı Mitolojisi (Tanrının maskeleri) - Joseph Campbell

İlkel Mitoloji - Joseph Campbell

Türk Mitolojisi - Murat Uraz

Eski Yunan Dinde ve Mitolojisinde, Artemis - Güler Çelgin

Eski Yunan Edebiyatı - Güler Çelgin

Tanrı Yaratan Toprak Anadolu - İsmet Zeki Eyüboğlu

Anadolu Uygarlığı - İsmet Zeki Eyüboğlu

Klasik Yunan Mitolojisi - Şefik Can

Antik Mitolojide Kim Kimdir? - Gerhard Fink

Tanrıların Öyküsü (Mitoloji) - Derman Bayladı

Ersaneler Dünyasında Anadolu - Derman Bayladı

Yunan Mitolojisi - M. Tahsin Kozanoğlu

Anadolu Tanrıları - Halikarnas Balıkçısı

Anadolunun Sesi - Halikarnas Balıkçısı

Hey Koca Yurt - Halikarnas Balıkçısı

Anadolu Efsaneleri - Halikarnas Balıkçısı

Arşipel - Halikarnas Balıkçısı

Tanrıların Vatanı Anadolu - J. W. Cream

Yakın Doğu Mitolojisi - Fred Gladstone

Yakın Doğunun En Eski Uygarlıkları - James Mellart

İnanna.2nın aşkı (Sümer’de İnanç ve Kutsal Evlenme) - Muazzez İlmiye Çığ

Tarih Sümer’de Başlar - Samuel Noah Kramer

Sümer Edebi Tarihi - S.N. Kramer

Canaanite Mythology - John C. Gibson

Middle Eastern Mythology - S. H. Hooke

The Mythology of Sex - Sarah Dening

A History of Mesopotamian Religion - Thorkild Jacobsen

John C. Gibson's Canaanite Mythology

S. H. Hooke's Middle Eastern Mythology

A History of Mesopotamian Religion - Thorkild Jacobsen

TARİH

Roma Tarihi - Titus Livius

Ege Medeniyetleri tarihi (Mitolojik Dönem Sonrası) - Frederich Willams

Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu? - R. E. Wycherlley

Tarih Öncesi Ege - George Thomson

Troia - Mustafa Aşkın

İSLAM

Din Bu - Turan Dursun

Dinler Tarihi - Emin Şahin

Mezhepler

Peygamberler Tarihi III - Kasım Göçmenoğlu

Gerçek Tarihiyle Kuranda 32 Peygamber ve İslam Dini - Emrullah eraslan

İslam’da Büyük Günahlar - Yaşar Nuri Öztürk

İslami Kavramlar Ansiklopedisi - I Yaşar Nuri Öztürk

İslami Kavramlar Ansiklopedisi II - Yaşar Nuri Öztürk

Alevilik Özkaynaklarına Göre) - Rıza Zelyut

Hz. Muhammed’in Hayatı (İlk Kaynaklarına Göre) - Martin Ligs

Şeriat ve Kadın - İlhan Arsel

Tarikatler Ansiklopedisi Milliyet Yayınları

Peygamberler Tarihi - Mehmet Dikmen

DİN

İsa Mesihin Hayatı - J. Jomier

The Wars Religions - Dr. Robert Witcombe

World's Religions - A Lion Handbook

KUTSAL KİTAPLAR

Holy Bible - King James Version

Holy Bible - Todays English Version

Kitabı Mukaddes - Kitabı Mukaddes Şirketi

Kuran-ı Kerim - Ömer Rıza Doğrul

Kuran-ı Kerim - Basri Cantay

Kuran-ı Kerim - Abdülbaki Gülpınarlı

Kuranı-ı Kerim Türkçe Tercüme ve Tefsiri - Tan Neşriyat Servisi

Kuran-ı Kerim ve Meali Alisi - Fikri Yavuz

ANA TANRIÇA

Grandmothers of the Light - Paula Gunn Allen

The Heart of the Goddess - Hallie Iglehart Austen

Indian Legends of the Pacific Northwest - Ella Clark

The Storytellerâs Goddess - Carolyn McVickar Edwards

The White Goddess - Robert Graves

Lady of the Beasts - Buffie Johnson

The Book of Goddesses & Heroines - Patricia Monaghan

Celtic Gods, Celtic Goddesses - RJ Stewart

Ancient Mirrors of Womanhood - Merlin Stone

Woman's Encyclopedia of Myths & Secrets- Barbara Walker

Ana Tanrıçalar Diyarı Anadolu - Reşit Ergener

SÖZLÜKLER - ANSİKLOPEDİLER

Mitoloji Sözlüğü - Azra Erhat

İslam İnançları Sözlüğü - Orhan Hançerlioğlu

Felsefe Sözlüğü - Orhan Hançerlioğlu

Dünya İnançları Sözlüğü - Orhan Hançerlioğlu

Mitoloji Sözlüğü (Yunan ve Roma) Pierre Grimal

Mitoloji Sözlüğü Fernend Comte

Meydan Larousse

Büyük Cinsel Ansiklopedi - Lynn Barber

ANTİK

Aineias - Vergilius

Hero ile Leandros - Mousaios

Şölen - Eflatun

Şölen (Ispartalıların Anayasası) - Xenophon

Anabasis - Xenohon

Seçme Yazılar - Samsat’lı Lukianos

Kuşlar - Aristofanes

Coğrafya (Anadolu) - Strabon

Dönüşümler - Ovidius

Hesiodos Eseri ve Kaynakları - Hesiodos

Heredot Tarihi - Herodotus

The İlliad - (Translated by Robert Fitzgerald) Homer

The Odyseia - Homer

Heredot Tarihi - Herodotos

Pausanias IX-31

Pausanias, Guide to Greece - Greek Geography

Diodorus Siculus, The Library of History - Greek History

Hyginus, Fabulae - Latin Mythography

Aristophanes - Lysistratus

KEHANET

Nostradamus - Fontbrune

The Prophecies of Nostradamus - Erica Chetham

Nostradamus, Kehanetleri - V. J. Hewitt, peter Lorrie

Notradamus 20. Yüzyılın Kehanetleri - V. J. Hewitt, peter Lorrie

Tarot Cards for Fortune Telling - S. R. Kaplan

Tarot Divination - Aleister Crowley

The Classical Tarot - Stuart R. Kaplan

SATANİZM

The Black Art - Rollo Ahmed

The Satanic Ritals Anton Szandor La Vey

The Satanic Bible - Anton Szandor La Vey

The sataniz Witch - Anton Szandor La Vey

The Tree of Evil - William G. Gray

The Book of Black Magic - Arthur Edward Waite

Dictionary of Satanism Wade Baskin

Grimoire of Chaos Magick - Julian Milde

The Prince of Darkness - Joan O’Grady

The Satanic Cult - Gerhard Zacharias

Satanism and Witchcraft - Jules Michelet

Satan Wants You - Arthur Lyons

DİĞER

Atlantis’in Esrarı - Charles Berlitz Kabala Musevi Mistiklerin Yolu - Berle Epstein

ELVİN AZAR

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Gerçekten çok emek verilmiş bir yazı olmuş soluksuz okudum çok ilgimi çekti,teşekkürler paylaştığın için roxelane devamını bekliyorum:) İsa nın annesi meryem ve sevdiği kadın meryem hakkında araştırma yaparken benzer çelişkilere rastlamıştım onu hatırladım lilith de.ya karalanmış,ya pek fazla üstünde durulmamış yada günahkar fahişe olarak anılmışlardır...ilişki olmadan doğan bir çocuk ve yetişkin olduğunda sevdiği olarak seçtiği kadın bir fahişe demiştir.konu yine cinsellik ve kadının kötülenmesi üzerine dönüyor...tarihteki erkekleri ne kadar korkuttuysa biz kadınlar,ya şeytan,ya canavar,yada fahişeye dönüşmüştür...bu bir örtüdür kanımca...altı deşildiğinde gerçeğin pek de öyle olmadığı ataerkil ve erkek egemen bir dünyayı muhafaza etmenin taktiği olarak görüyorum :))

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

öncelikle şunu belirtmek isterim ki lillith tekvinde kati suretle geçmez yanlış bilgilendirme olmasın. Tevratla ilgili açıklık getirilmesi gereken bir diğer noktaysa, lilith isminin kitapta sadece bir noktada geçtiği ve saba kraliçesiyle lilith'in isimlerinin kitapta ayrı şekilde varoldukları için ikisinin aynı varlık olmadığı yönündeki görüşümdür. Kral Süleyman kraliçeden şüphelenmiş fakat şüphesinin yersiz olduğunu görmüştür. Güzel bir derleme olmuş ilk iki mesajını okuyabildim ama en kısa zamanda tamamını okuyup arşivime ekleyeceğim ;)

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Sohbete katıl

Şimdi mesaj yollayabilir ve daha sonra kayıt olabilirsiniz. Hesabınız varsa, şimdi giriş yaparak hesabınızla gönderebilirsiniz.

Misafir
Bu konuyu yanıtla...

×   Farklı formatta bir yazı yapıştırdınız.   Lütfen formatı silmek için buraya tıklayınız

  Only 75 emoji are allowed.

×   Bağlantınız otomatik olarak gömülü hale getirilmiştir..   Bunun yerine bağlantı şeklinde gösterilsin mi?

×   Önceki içeriğiniz geri yüklendi.   Düzenleyiciyi temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...