Nöronlara Dönüşen Kök Hücreler

Brüksel Serbest Üniversitesi Tıp Fakültesi İnsan Hücreleri Biyolojik İncelemeler Enstitüsünde Pierce Vanderhaeghen başkanlığında yapılan araştırmalar neticesince dünyada ilk defa İn vitro ( suni olarak) KÖK hücrelerden Nöronlar elde etmişlerdir.

Beyin Korteksi çok geniş nöron çeşidine sahiptir. Bu nöronlarda yüzlerce bir alt sınıf karaktere sahip ve her birinde kendine özel bir GEN bulunan çeşitleri vardır. Genlerin oluşumu meydana getiren mekanizmanın işleyiş şeklinin son derece yüksek kompleksliliği yüzünden iyi bilinmez.

Her şey Brüksel Üniversitesi Biyolojik incelemeler Enstitüsünde çalışan asistan Nicolas Gaspard araştırmalarında çok basit fakat çok mühim bir buluş yapmasıyla başladı. Erken embriyonda bulunan KÖK hücrelerin Korteks de bulunan nöron’lara in vitro dönüşmesini sağlamasıyla oldu.

Bütünüyle beynin dışında oluştukları halde nöronlar öz korteks’te bulunan nöronların aynısı olarak oluşuyorlar ve tamamen istenen vazifelerini yapabiliyorlar.

Bunun neticesi olarak araştırmacılar bu nöronları kobay farelerin beyinlerine Poitiers Üniversitesinden Prof. Dr. Afsaneh Gaillard vasıtasıyla monte etmişler. Bu gref ( aşı ) neticesinde aşılanan nöronlar o beyinde bulundukları ağdaki vazifelerini büyük bir başarı ile yerine getirmişlerdir.

http://img43.imageshack.us/img43/2928/image003njl.jpg

Embriyona ait temel ana hücreler ve ondan oluşmuş Beyin korteksinin Nöron’ları

http://img504.imageshack.us/img504/9897/image004kss.jpg

A – bir fare beynine yapılan Aşı – Gref * Bu nöronlar beynin içine iyice yerleşiyorlar B-C *

Bu yeni buluş Embriyon kök Hücrelerinin bilhassa GENETİK olarak birçok değişikliğe kolaylıkla izin vermesi bakımından büyük bir imkân sağlamaktadır. Bu nöronların oluşum evreleri incelenerek kortiko yaradılış ( corticogenese )Korteksin oluşumu anında in vitro bu genlere müdahale edebilme ortamı sağlamaktadır.

Ayrıca bu yeni prosedür gerek tıbbi gerekse ilaç sektöründe yeni ufuklar açmaktadır. Bilhassa araştırma ve Patoloji uzmanlarına çeşitli araştırmalarda kullanılmak için sonsuz miktarda Merkez korteks nöronları elde edebilme ve bunları beyin hastalıklarının iyileştirilmesinde kullanılması düşünülen ilaçların denenmesinde ve ameliyat tekniklerin geliştirilmesinde kobay olarak kullanma imkânı doğmuştur.

Aynı zamanda bilhassa bu nöronlar yakın zamanda muhtelif sebeplerle ( kaza veya hastalık ) hasara uğramış beyin korteksindeki nöronların yerine aşılanmasında da kullanılacaktır.

Ayrıca beynin önemli hastalıklarından sayılan Alzheimer içinde kati bir tedavi şekli olabilecektir.

.Bu araştırma neticesi ve düşünülen sonuçlar 17.08 tarihli Nature dergisinde An intrinsic mechanism of corticogenesis from embryonic stem cells " isimle raporda yayınlanmıştır.

http://img78.imageshack.us/img78/8761/image006i.jpg

Yapılan son araştırmalar ortaya koymuştur ki BEYİN tahmin edilenden çok daha Bükülgen ve Yumuşaktır. Beynin bu Plastikliği çok kısa bir alıştırma sonunda gözleri birkaç gün bağlı kalan insanlarda temas duyusunun çok daha hassaslaşmasına yol açmaktadır. Bunu terside 24 saat gözleri açılanlar eski durumlarına kavuşmaktalar.

Bilinmektedir ki gözleri görmeyen insanların gerek dokunma hassaları gerekse duyma kabiliyetleri çok artmaktadır. Yakın zaman evvel Beth Israel Deaconess Medical Center (BIDMC) da başlatılan bir çalışmanın neticesi 21.08 tarihinde yayınlandı. Bu raporda böyle bir hassaslaşma birkaç günlük çalışma neticesinde kazanılabilmekte ve yinede çok kısa bir zamanda da kaybedilebilmekte olduğu tespit edilmişti.

Çalışmayı yapanların ifadelerine göre “ hislerimizde kısa zamanda bu kadar hassasiyet artışı olabilmesi içimizde bu artışın olabilmesi için özel kapasitelerimizin gizli olarak hazır beklemeleri gerekmektedir.” Alvaro Pascual-Leone ve ekibi 47 adet gönüllü üzerinde bu zor denemeleri yapmıştır. Bu gönüllülerin yarısı 5 gün boyunca devamlı olarak gözlerinde bir maske taşımışlardır. Bu maske onlar her türlü görüntüden mahrum edecek şekildeydi. Bu zaman zarfında bunlar yoğun bir aktiviteye tutulmuşlar ve devamlı dokunma duyularını kullanılarak iş yapmışlardır. Bu arada körler alfabesi denen Braille ‘ ı da öğrenmeye çalışmışlardır

http://img106.imageshack.us/img106/5584/image008iok.jpg

İki değişik seri denemeler yapılmıştır. İlk gurup 32 süje üzerinde manyetik rezonans ile beynin kesitlerinin çekilmesi süje belli bir iş yaparken. ( IRMf) . Bu periyoda birinci grup süje etrafını görme imkânı olmadığı bir halde bir diğeri grupta aynı şeyleri süjelerin gözleri açıkken yapıyordu.

Netice: Gözleri görmeden iş yapan süjeler Braille alfabesini gözleri açık olanlardan daha çabuk öğrenmekteler. IMR deki neticeler kontrol edildiğinde gözleri bağlı olan süjelerin MR ‘ larında korteksteki görme bölgesindeki nöronlara nazaran dokunma ( tactile ) bölgesinde ki nöronlarda çok daha fazla aktivite görülmektedir, daha açık bir ifadeyle görme duyusuna ayrılmış bölge gözler bağlanıp iş yapılınca büyük bir kısmı dokunma bölgesine yardımcı olarak atanmakta ve onunla senkronize çalışmaktadır. Ama bu deney sonunda gözleri açılan deneklerde bu değişiklik 24 saat sonunda yok olmakta ve her bölge kendine bağlı olduğu duyu ile alakalanmaktadır.

http://img198.imageshack.us/img198/8535/image009bgv.jpg

Yukarıda ki MR neticelerinde olay çok açık görünmektedir. İlk olarak A kısmında Gözleri bağlanmış ve bağlanmamış gönüllüleri göstermektedir (Gözleri bağlı olanlar 5 gün resminde Portakal rengi – Mavi 6 gün resminde )

B resimlerinde: Bu resimde ise nöronlar dokunma testine tepkileri belirtilmiştir. Orta çizgi % de olarak bunlar arasındaki farkı göstermektedir.

En yüksek fark 5nc gün olduğu görülmektedir.

Bilinmeyen bir Mekanizma?

Yapılan ikinci denemede 15 kişi daha derin bir teste tabi tutulmuşlardır. Onlar arka arkaya tekrarlanan Beyinlerine Manyetik uyarmaya tabi tutulmuşlardır. Bu Psikiyatrik hastalıklarda kullanılan ve bir tedavi şekli olarak kabul edilen beyne arka arkaya manyetik tepkimeler vermeği öngören bir olaydır. Bunun

Gereği görme korteksinde geçici olarak bir karışıklık yaratmaktır. Bu olduğunda süjeler Braille alfabesini öğrenmede daha zorluk çekmektedirler. Bu da tekrar yukarıda belirttiğimiz gibi görme duyusuna ait korteks bölümünün bir kısmı gerek duyulduğunda dokunma duyusu korteksine yardıma gitmektedir.

Yukarıda ki deney neticesinde bugüne kadar geçerli olan “beyindeki her duyu için özel bir bölge vardır ve burada her duyu için uzmanlaşmış nöronlar vardır her birinin vazifesi ayrıdır. “ tezinin doğru olmadığı anlaşılmıştır.

Alvaro Pascual –Leone “ Yaptığımız çalışma göstermiştir ki yukarıda belirtilen uzman nöron görüşü yanlıştır. Buna karşılık beynimiz bir bütün olarak çalışmakta ve kendisini muhtelif tepki ve olaylar karşısında çok çabuk re - organize olup adapte olma özelliğine sahiptir. “

Bilim adamlarının bu yeni durumlara beynin adaptasyonu beyinde o iş için yeni ağların kurulmasıyla olmamakta o ağlar zaten çok geniş ve çeşitli durumlar için insanın beyninde mevcut ancak lüzum olmadığı zaman yedekte muhafaza ediliyor ve ihtiyaç anında en kısa zamanda servise sokuluyor.

Alvaro daha da ileri giderek şunu da iddia etmektedir : “ bu prensipler diğer duyu hasarlarında veya kayıplarında da kısa bir terapötik çalışmayla geçiştirilebilecektir

Yazının orjinali

gercekten guzel paylasım..ben de odev vermıstım bu konuyla ılgılı,umarım unıvde devam edıcem calısmaya..