Sevim Burak

Sevim Burak

sevim burak... yanık saraylarda kendini arayan bir kadın. metinler terzisi, yazarlık modeli. Delişmen. Selim ilerinin tanımıyla, Türk edebiyatının primadonnası...

1931’de, istanbul’da doğdu. Kuzguncuk’ta yaşayan yahudi göçmeni bir anne ile gemici seyfi kaptan’ın kızıdır.

çocukluğunu ve gençliğini kuzguncukta, babaannesi ve büyükbabasının yanında geçiren yazar, yaşıtlarından çok ihtiyar komşu ve akrabalarıyla bir arada bulunmuştur. sonraları bu durumun yazarlığını derinden etkilediğini söyleyecektir.

tüneldeki alman lisesi, burak’ın son öğrenim durağı olur. terzilik, giyimevi atölyelerinde modellik hatta kitabevlerinde tezgâhtarlık yaparak yaşamını sürdürür. bu döneme ilişkin kişiler ve anılar eserlerinde önemli bir yer tutar.

1950’li yıllarda ulus, yeni istanbul, milliyet gazeteleriyle yenilik ve türk dili gibi dergilerde hikâyeleri yayımlanır. uzun aralıklarla ve az yazmakta, yeni biçimsel denemelerle yazarlık kariyerinde kendine farklı bir yol çizmektedir. düşsel öğelerle örülü, kendini kolay ele vermeyen ve okuru can evinden vuracak duyarlıkta hikâyelere imza atar.

ilk kitabı yanık saraylar, büyük bir ilgi ve hayranlıkla karşılanır. 1965’te yayımladığı bu hikâye kitabı, yazarın hayatında yer eden önemli kişiler ve olayların gerçeküstü bir düzlemde yer bulduğu, sıradışı bir kurguya sahiptir.

yanık sarayların yayımlanmasından tam 17 yıl sonra, bu kez oyun türünde bir eserle okurlarına sesleniyordu sevim burak: sahibinin sesi. gene şaşırtıcı, alışılmadık bir yapıya sahip bu eser, aynı zamanda yazarın kitapları arasındaki bağlantıları da açığa çıkarır. çünkü sahibinin sesi, yanık saraylardaki hikâyelerden biri olan ah ya rab yehovanın oyunlaştırılmış biçimidir. sevim burak başka oyunlar da yazar; everest my lord, işte baş işte gövde işte kanatlar ve palyaço ruşen tiyatroda sahnelenmiştir.

bir başka hikâye kitabı, afrika dansı, ölümünden sadece bir yıl önce, 1982’de yayımlanır. sevim burak’ın afrika gezisinden izlenimler taşıyan eser, yazarın her zamanki ince mizahı ve ironisinin yanında hüznü de en üst seviyeye taşıdığı, gerçek anlamda sarsıcı bir metinler toplamıdır.

eserleri post modernizmin ve gerçeküstücülüğün türkiye’deki öncü ve seçkin örnekleri arasında yer alır. rüya, parçalanmış zaman, konu bütünlüğünün bulunmayışı ve muğlâk bir mekân tasarımı onun metinlerinin temel özelliklerindendir.

sevim burak, deliliğin sınırlarında gezinmeyi seven bir yazardır. öte yandan, büyülü dünyalara kapı açan romanlarının hazırlık süreci yazarın titizliğini de ortaya koyar. burak, tıpkı bir elbise gibi metinlerini keser, biçer, evinin perdelerine iğneler, parçalar ve tekrar birleştirir. ruhunun gel gitlerini metinlerinde yansıtır. eserlerindeki kötümserliği ise, hayranlık duyduğu ve ustası olarak gördüğü kafka’ya bağlar.

eskiciler çarşısı uğrak mekânıdır sevim burak’ın. oradan büyük paralar karşılığında satın aldığı eşyalarla birlikte hikâyelerine malzeme olacak hayalleri de evine taşır.

iki kez evlenip boşanmıştır. 1972 yılında yazmaya başladığı fakat bitirmeye ömrünün vefa etmediği romanı ford mach 1, oğlu karaca borar’a yazdığı mektuplardan oluşur.

bir yılbaşıydı, 1982’yi 83’e bağlayan 31 aralık günü kalp krizinden vefat etti. ece ayhan’ın kızlar sınıfı’nın 13 numaralı öğrencisi, tokatlayan otelde her hafta peyami safa’dan yazı dersleri alan bu muzip, hayalci, alışılmadık yazar, yazmayı tasarlayıp bir türlü başlayamadığı kimbilir kaç tane daha şaşırtıcı romanıyla birlikte aramızdan ayrıldı. yazdıklarını yüreğimize iliştirerek...

(serhat demirel)