Çift Başlı Kartal

http://aycu20.webshots.com/image/31699/2001973974626114085_rs.jpg

ÇİFT BAŞLI KARTAL

Yiğit Değer Bengi

Hem mirasçı hem yenilikçi, hem masal hem gerçek...

Yiğit Değer Bengi’nin Çift Başlı Kartal’daki hareket noktası tarih, mitoloji, efsane, masal… Ulaşmaya çalıştığı yer ise yazan insanın sık sık bulup kaybettiği bir kavram olarak gerçek. İnsana dair, saf ve bozulamaz olan gerçek. Acı gerçek.

Meydanlarda koşuşturup duran hayal ürünü savaşçılardan çok adım ötede karakterleriyle Bengi, medenileştikçe en ilkel, en öz vahşiliğine geri dönen günümüz insanın psikolojisini destanlıyor.

Kahramanlık Meselesi

Destanlarda ya da fantazya kitaplarında, yerleşmiş bir dil vardır, kimi şeyleri belli şekilde tasvir edersin, ifade edersin. Odysseus, ya da Ulyses şarap rengi denizde yelken açıp İthaka’nın yolunu arar. Kızlar diri göğüslü, kuzguni saçlıdır erkekler de geniş omuzlu ve tunç tenli. Kahramanların belli şeyler yapmaları beklenir, yolun sonuna kadar gidemeyenler benzer acılar çeker. Bu destan dili, bir ölçüde bu edebiyat türünün olmazsa olmaz bir şartıdır sanki. Aşina bir tanımla karşılaşınca, ona denk düşen belli bir kahramanla da karşılaştığımızı anlarız. Okura kolaylık sağlar, yani. Ama yazara kolaylık sağlamaz. Tam tersine, onun ötesine geçemeyen, metnine derinlik kazandırmayan yazarı klişeler tuzağında hapseder. Gene okunur bir metin çıkabilir ortaya ama, akılda kalıcı bir metin çıkmaz.

Yiğit Değer Bengi’nin hikâyelerinden oluşan Çift Başlı Kartal’ın en büyük erdemlerinden biri, bu ortak dili gereğince kullanması ama onun çok ötesine geçmeyi; daha doğrusu derinine inmeyi başarması. Antik Çağlar’dan tutun da Antep Savunması’na, Çanakkale Savaşı’na kadar uzanan geniş bir zaman dilimi içinde, Bengi tarifi en zor kavramlardan birini, kahramanlığı kendine temel almış. Kahramanlığın iki ayrı yönünü: hem arkasını dönüp kaçmak istemeyi hem de ilerleyip başına gelebilecek her şeye yiğitçe boyun eğmeyi anlatıyor. Bazen iki bedende tek bir ruh (ister aynı cinsiyetten ayrılmaz iki arkadaş sıfatıyla olsun, ister farklı cinslerin fazladan cazibesiyle bezenmiş olsun), bazen antik ya da yeni hayallerin eşlik ettiği kahraman, bazen de kahramanlığıyla yalnızlığa mahkûm edilmiş kişi olarak. Ne var ki, ödleklik de aynı şeyi yapabilir, o da insanı yalnızlığa mahkûm edebilir.

Yiğit Değer Bengi’nin yazdığı bir hikâyeyi ilk kez, o İthaki’nin Jules Verne Öykü yarışmasına katıldığında okudum. Ben Fantastik Kurgu bölümünün jürisindeydim, onun hikâyesi benim birincimdi. Ancak jürinin üçüncüsü oldu. “Çift Başlı Kartal