Konu: Bütün Toplum Nasıl Hasta Olur?

Erich Fromm

Sana kesinlikle katılıyorum. Fena birisi değil. Bahsettiğin kitabında hepsini ortak bir çatı altında toplama gayesi var. Gerçi kendisinin her şeyi ortak bir çatı altında toplama gayesi var ki bana göre ciddiyeti kaybettiği yer burası. Gerçekçi veya çok samimi gelmiyor. Çözüm odaklı gelmiyor ve dinlere kendi bakışından ortaya çıkardığı sevgi kavramını hepimize aynı şekilde iteliyor. Biz de öyle olalım istiyor. Öyle bir dünya yok...

Zaten klişeleşmiş söylemler beni bunaltıyor artık. Sevgi pıtırcığı muhabbetleri, evreni şifalandırma organizasyonları, enerji çığırtkanları... Çokları, öfkeli kibirlerini tevazu maskesiyle örtmeye çalışıyor.
Sözüm Erich Fromm'a değil. Düşüncelerin temellendirilmesi önemli elbette...

İnsanlar neden öncelikle kötüyü seçer? Yazı tura gibi; iyilik ve kötülükten çoğunlukla kötülük çıkıyor eylemlerimizde ve söylemlerimizde? Moderatör soruyor Erich Fromm'a; "Neden sevmeyi seçmez insanlar?" Erich; "Çünkü önceliklerini paraya, vs vs şeylere verirler..."

İşte böyle, öncelik yine kötü olana verilmiştir. Neden peki? Çünkü ego insanın kötülüğünü ister. Ego, çok kuvvetli bir yanılsama, çok ağır bir kimyasal bileşik...

İnsanlık hiçbir konuya, kavrama aynı şekilde tutunmamıştır. Hep tonlar halinde değişiklik gösterir tüm kavramlar insanlıkta. Bu nedenle her ne kadar sinir bozucu görünse de, "sevgi pıtırcıklığı" da gerekiyor diye düşünüyorum ben. Sevgiyi dünyaya yaymak için, en aşırı ucunun da dünyada kabul görmesi gerekir ki, diğer tonlar da açılsın ve sentezler oluşturulsun. Ve evet, şu anda öyle bir dünya yok. Ama adım adım her şey. Ve Erich Fromm'un yazdıklarını sentez düşüncelerin doğması için atılan güzel adımlar olarak değerlendiriyorum ben.

İlk video üzerine, hangi toplumların sağlıklı olduğu üzerine gerçekten algının değiştiği doğrudur. Bence sağlıklı bir toplum insanları bir arada tutup kendini yenileyebilen bir yapıdır. Gerçi bu toplumun insanı delirtmesi veya sağlıksız yapması ayrı bir mevzu. İnsanoğlu bilinç kazanana kadar doğada ki sağlıklı bir canlı'nın tek amacı karnını doyurmak, üremek ve yapabildiği kadar hayatta kalmaktı. Bunları yapabilmek için öldürmeyi de göze almıştır. Canlılar olarak içinde bulunduğumuz evrimsel yapı öldürmek üzerine kurulu olduğu için bu kırılamaz döngüde en ufak besini blle alabilmek için başka bir canlıyı öldürmek zorundayız. Böyle bir ortamda varlığının farkına varan öldürmeyi reddeden bir canlının ortaya çıkması başlı başına bir delilik örneği. Fiziksel dünyada bulunmayan şeyleri varmış gibi kabul eden tanrı, devlet, hukuk,... bir canlı doğaya göre zırdelidir.


Modern toplumlarımız kendini tekrar üretemiyor kurdukları sistemi yürütebilecek bir nesil yetiştiremiyorlar. Modern toplumların hepsinde nüfus hem azalıyor hem de dış tehditlere karşı zayıf hale geliyor. Örneğin Polonya'nın nüfusu bugün 38 milyon ama 2100 yılında 22 milyona düşeceği tahmin ediliyor böyle giderse... Almanya desek azalan nüfusu göçmenler ile kapatıyor ama iki nesil sonra göçmen nesilde almanların durumuna düşüp hem çalışma'ya hem de çocuk yapmaya karşı bir alerji geliştiriyor. Bunlar olurken neo-liberal dönemde oluşan zihniyet kendi ülkesini bile korumaktan acizken, kendi halkını fakirleştirip elitleriyse zenginleştirmeye devam ediyor.Kendi koruması için süper güçlerin altına yatıp onlara her türlü imtiyazı dağıtmakta da bir sıkıntı görmüyor. Bugün Rus ordusu Nato'ya savaş açsa Amerikan müdahalesi gerçekleşene kadar Varşova'da şehri savaşı başlamış olurdu...

Gerçi insanların bireysel olmasına izin verilen toplumlar bence yaşanabilecek en uygun yerlerdir.Hem refah hem bireye saygılı hemde kendini yenileyebilen sorumluluk alabilen yeni bir tür toplum yaratmak zorundayız. Bunu Türk toplumu olarak söylemiyorum anadoluda böyle bir şey yaratmak imkansız artık. Geri dönüşü de yok .
Batılı toplumlar hala dış göçlere açık toplumlarken oralara göç edip yeni insanlık uğruna çabalamalı.